Rzeczypospolita znajdowała się pod koniec XVIII wieku w stanie upadku. Uchwalenie
konstytucji miało w oczach jej zwolenników Rz'plitą uratować od zguby. Upadek
Rzeczypospolitej miał różne przyczyny, przy czym w katolickiej Polsce jest objęte
całkowitym tabu pisanie o tym, że to właśnie wojujący katolicyzm doby kontrreformacji
był główną i najważniejszą przyczyną upadku Rzeczypospolitej.

Konieczność naprawy Rzeczypospolitej widział już ponad dwa wieki wcześniej Andrzej
Frycz Modrzewski. Niestety jego pomysły były o kilka wieków przedwczesne (m.in
zrównanie wobec prawa szlachty, mieszczaństwa i chłopstwa, publiczne szkolnictwo). Ze
względu na krytykę kościoła księga IV jego dzieła "O Kościele" wylądowała na
indeksie ksiąg zakazanych. Także i księga "O szkole" nie cieszyła się przychylnością
kościoła.
Zanim doszło do pierwszego rozbioru katolicy całkowicie zdominowali politykę w
Rzeczypospolitej. Już w 1649 roku biskupi katoliccy podpuszczeni przez Watykan
zablokowali postanowienie Ugody zborowskiej mówiące o włączeniu do Senatu biskupów
prawosławnych. Także oddanie urzędów prawosławnej szlachcie w ukraińskich
województwach zostało zablokowane. Sprawiło to, że prawosławni obywatele Rz'plitej,
zamiast zostać wreszcie po wiekach upokorzeń równoprawnymi współobywatelami, nadal
pozostali obywatelami drugiej kategorii. Powstania kozackie na Ukrainie miały
przyczyny społeczno-polityczno-religijne. Katolicy np. cały czas usilnie próbowali
"nawracać" prawosławnych na katolicyzm. Nawet unici, którzy pozostając przy obrządku
wschodnim uznali zwierzchnictwo papieża traktowani byli jak łaskawie przygarnięte
znajdy. Dla milionów prawosławnych Rzeczypospolita była przez wszystkie wieki surową
i niesprawiedliwą macochą.
W 1668 roku Sejm z podpuszczenia fanatyków wprowadził karę śmierci za odstępstwo od
katolicyzmu. Odstępstwa od innych wyznań i przechodzenie na katolicyzm było
nagradzane. Żydom np. przyjęcie katolicyzmu nagradzano nawet nobilitacją.
W roku 1712 na fali kontrreformacji protestantów wykluczono z senatu, a w 1734 także
i z sejmu. Już w XVI w. miały miejsca tumulty przeciwko protestantom. Zdarzały się
przypadki bezczeszczenia wykopanych zwłok zmarłych ewangelików.
Głośnym echem odbił się Tumult toruński. Wywołany został przez katolików. Ukarano
surowo (wyroki śmierci) jedynie protestantów.

A działo się to wszystko w sytuacji, gdy katolicy stanowili mniej niż 50% ogółu
ludności. Wg Normana Daviesa (opieram się na jego książce "Boże Igrzysko" tom I str
228) katolicy stanowili tuż przed pierwszym rozbiorem w 1772 roku 43% mieszkańców
Polski. Tak więc i dla protestantów Rzeczypospolita stała się złą macochą. Troskliwą,
rozpieszczającą matką była tylko dla katolików (i ich starszych braci w wierze).

Do pierwszego rozbioru doprowadziła - choć katolicy temu zaprzeczają - Konfederacja
Barska. Jej hasłem wywoławczym była "obrona wiary". W rzeczywistości była to obrona
absolutnej dominacji katolicyzmu w państwie. Dopiero na drugim miejscu stawiany był
postulat niepodległości Rzeczypospolitej. Choć wcześniej przez dziesięciolecia
protektorat rosyjski katolikom jakoś nie przeszkadzał. Zapłonem do wybuchu tego
nieszczęsnego boju było narzucenie przez Rosję sejmowi ustawy o równouprawnieniu dla
innowierców. Tego dla katolików było za wiele. Woleli utopić Polskę w morzu krwi
aniżeli utracić własną supremację. Ostatecznie konfederacja ta zakończyła się rzeką
przelanej krwi dziesiątek tysięcy Polaków, zsyłkami i pierwszym rozbiorem.