Jakub A. Krzewicki napisał(a):
> wtorek, 5 stycznia 2010 20:16. carbon entity 'Ndziorl'
> <k...@m...com> contaminated pl.misc.paranauki with the following
> letter:
>
> > Czy�by ten debilny tekst JP3 (nie widz� orygina�u, tylko cytat) sta�
> > siďż˝ przyczynkiem do dyskusji o sztuce i architekturze?")
>
> Sam jestem fanem dociekaďż˝ o Roswell i podobnych historiach spiskowych i nie
> zgodzi�bym si�, �e sam ten temat jest tak do ko�ca g�upi, chocia�
> rzeczywi�cie w fazie przednaukowych domys��w. Inspiruje sk�din�d pisarzy
> fantastyki naukowej i tak traktuj� teksty p. dr. Paj�ka, raczej jako
> (nie zawsze udan�) metafor� literacko-filozoficzn� ni� w dos�ownym sensie
> konsekwentnej i prowokacyjnej mistyfikacji typu "mockumentary" jakďż˝ uprawia
> i w kt�r� wplata czasami ciekawe obserwacje typu paranaukowego, zar�wno z
> gatunku paranormali�w, jak i alternatywnych, odrzucanych przez mainstream
> teorii fizycznych. Je�li kto� pisze o sprawach, kt�re s� uznawane przez
> g��wny nurt nauki za w�tpliwe, to nie nale�y si� od niego spodziewa�
> koniecznie piecz�tki "imprimatur" naukowo�ci typu popperowskiego czy
> zaci�cia sceptyczno-falsyfikatorskiego, na grupie "paranauki" nazywanego
> �artobliwie "scepieniem".
>
> Je�eli nawet temu elementowi "UFO-naut�w" jaki wprowadza do swojego tekstu
> dr Paj�k mo�na zarzuci� niekanoniczno�� --- r�wnie� wobec podobnych
> historii powtarzanych w tej literaturze --- i pewien do�� irytuj�cy poziom
> naiwno�ci (zw�aszcza w oczach nomen omen "czytelnika naiwnego" czytaj�cego
> tekst JP3 bez Wielkiego Cudzys�owu), to opis degeneracji charakter�w
> ludzkich, kt�ra z epoki �wiat�ej wiedzie do epok ciemnych, jest akurat
> w�a�nie dosy� trafnym IMHO elementem wywodu naszego przedpi�cy.
>
> To, �e w �redniowieczu zaistnia� taki fenomen jak gotyk, niedoceniony przez
> p�niejszych koneser�w architektury z okresu humanizmu w�oskiego i
> neoklasycyzmu, jest raczej wybrykiem natury ludzkiej, pozytywnďż˝ anomaliďż˝ na
> tle powszechnego i trwa�ego, uczciwszy uszy pt. czytelnik�w, rozpi�dzielu
> cywilizacyjnego, jaki panowa� w �redniowieczu, a �le by�o widziane
w�a�nie
> dlatego, �e p�niejsze okresy uznawa�y architektur� gotyck� za ska�on�
> pi�tnem tej epoki. Tak samo d�ugo na rehabilitacj� w oczach znawc�w sztuki
> jako "wytw�r dekadencji" czeka� barok, rze�ba grecka okresu
> przedklasycznego czy sztuka plemion prymitywnych. Widzenie warto�ci
> artystycznych niezale�nie od kanonicznego decorum i warto�ci moralnych jest
> bardzo �wie�ego chowu i do dzisiaj nie przez wszystkich estetyk�w
> podzielane.
>
> --
> tois egregorosin hena kai koinon kosmon einai
> ton de koimomenon hekaston eis idion apostrephesthai

Krzywickie nie bredź, bo sztuka wtenczas była poświęcona na ołtarzu
dogmatyki, czyli mieli ludzie oddać się trupiarni. Postacie były
statyczne, bez ruchu, bez perspektywy, zawieszone jakby w próżni, bez
życia, jak naklejki, bezosobowości. Renesans wprowadza perspektywę,
nadaje światu ruch, życie postaci, już nie są czarno- białe, nie są
trupami.


Renesans.
Pisząc o sposobie przedstawienia przestrzeni i ruchu nie sposób nie
wspomnieć o renesansie, który perspektywę, czyli sposób patrzenia na
przestrzeń- wynalazł. Odkrywcą perspektywy zbieżnej był Brunelleschi,
a Masaccio zastosował ją po raz pierwszy ("Trójca święta").


Jednakże i ruch miał swoja duża rolę. Renesans powoli odchodził od
statycznej niemal kompozycji obrazów średniowiecznych na rzecz
przedstawienia ruchu.
Na przykład w obrazie wielkiego malarza renesansu Sandro Botticellego
"Narodziny Wenus" przełamanie tej statycznej kompozycji widać już
bardzo wyraźnie. Obraz namalowany jest zgodnie z zasadami perspektywy,
ale w postaciach widać też rodzaj dynamizmu. Powiewają szaty, wieje
wiatr, płyną fale, włosy Wenus są nieładzie. Obraz nie jest statyczny-
widać ruch. Dynamizm dotyczy każdej postaci.
Podobnie rewolucyjny jest fresk Leonarda da Vinci "Ostatnia uczta".
Leonardo wykorzystuje oczywiście perspektywę zbieżną, ale obraz nie
jest wyzbyty charakterystycznego dla ruchu dynamizmu. Jezus- postać na
obrazie centralna jest raczej statyczna, mimo gestu rozłożonych rąk. o
wiele ciekawsi w warstwie dynamiczno ruchowej są jego uczniowie. Ci
jedzą, piją, rozmawiają i gestykulują.

Ktoś stoi, ktoś siedzi- prawdziwy ruch. Zbliżony do rzeczywistości,
humanistyczny, ludzki. Leonardo był wybitnym znawcą anatomii, wiedział
jak wygląda ludzkie ciało w ruchu i umiał to doskonale przedstawić-
tak jak na tym fresku. W ogóle do rozwoju przedstawienia ruchu
przyczyniło się bardzo popularne wówczas zainteresowanie człowiekiem i
jego anatomią. Z niego wynikł rozkwit przedstawienia dynamizmu na
obrazie.
Najdalej poszedł w tym kierunki Rafael Santi w swoim obrazie "Wygnanie
Heliodora", gdzie mimo perspektywy rola najbardziej znacząca przypadła
dynamizmowi, ruchom postaci, galopującemu koniu, powiewającym szatom,
które tworzą wrażenie ruchu.


Podsumowując rola przestrzeni w renesansie była wręcz kluczowa, a rola
dynamizmu i ruchu z biegiem czasu rosła, by eskalację osiągnąć przy
obrazie Rafaela. Renesans przełamuje stereotypy, które wcześniej
rządziły europejski malarstwem i nadaje im kompletnie nowy ton.
I z jego zdobyczy właśnie będą korzystały wszystkie późniejsze epoki i
najwięksi malarze.



Renesans kompletnie odwrócił role które dotychczas przysługiwały
ruchowi i przestrzeni.