Stanley Milgram zadał sobie pytanie o przyczyny ślepego posłuszeństwa wobec
zbrodniczych rozkazów, które doprowadziły zwyczajnych wydawałoby się ludzi do
ludobójstwa np. w obozach koncentracyjnych podczas II wojny światowej.

Gdy proszono zawodowych psychiatrów (a więc specjalistów) o przewidzenie wyników,
sądzili, że do końca skali dojść może najwyżej jedna osoba na tysiąc (jeden promil)x

Rzeczywiste wyniki badania
W tak opisanym eksperymencie najsilniejszy szok zaaplikowało uczniowi 65% badanych.
Nikt nie wycofał się, gdy ofiara wyraźnie o to prosiła, ani wtedy gdy zaczęła wołać o
pomoc, nawet wtedy gdy wydawała okrzyki pełne bólu. 80% uczestników kontynuowało
wstrząsy mimo tego, że uczeń wspominał, że ma kłopoty z sercem i krzyczał "Pozwólcie
mi stąd wyjść!" (300 V).

Osoby, które doszły do końca skali były gotowe kontynuować eksperyment, gdy badacz
decydował o jego zakończeniu.

Nie spodziewano się tak wysokiego odsetka całkowicie ulegających osób. Wyniki nie
zmieniały się ze względu na wiek uczestników, nie odgrywała roli także płeć (kobiety
i mężczyźni ulegali w ten sam sposób) ani narodowość.

Całkowita nietrafność przewidywań zarówno psychiatrów jak i studentów świadczy o
braku świadomości presji, jaka wywierana jest na ludzi przez osoby obdarzone
autorytetem oraz żywieniu złudzenia niezależności własnej osoby od wpływów innych
ludzi .

Rzeczywiste przykłady
Od kwietnia 1995 do 30 czerwca 2004 doszło do serii oszustw na pracownikach
popularnej sieci amerykańskich fast foodów, w których telefonowała osoba podająca się
za policjanta i nakłaniała osoby zarządzające (autorytety) do obnażania pracowników i
nadużyć seksualnych. Sprawca osiągnął spory sukces w przekonywaniu pracowników do
wykonywania działań, których w zwyczajnej sytuacji by nie dokonali. Główny
podejrzany, David R. Stewart nie został uznany winnym w jednym jak do tej pory
procesie sądowym. We wrześniu 2007 roku zapadł wyrok w sprawie o wielomilionowe
odszkodowanie dla pracownicy baru, która wygrała proces z pracodawcą. Co ciekawe,
wygrała też proces kierowniczka fast foodu, która nakazała swojemu przyjacielowi
intymną rewizję pracownicy, ten z kolei wykorzystał pracownicę seksualnie.

W 2010 r. francuska telewizja publiczna France 2 zrealizowała inspirowany
eksperymentem Milgrama program stylizowany na teleturniej "Strefa ekstremalna" (na
jego podstawie zrealizowano film dokumentalny "Zabawa w śmierć"). Uczestnicy mieli
razić prądem przeciwnika gdy ten błędnie odpowiadał na zadawane pytania. W
rzeczywistości przeciwnikiem był aktor, a ból był przez niego symulowany. Autorytetem
była w tym wypadku prowadząca program atrakcyjna i popularna prezenterka telewizyjna,
za którą stał gorący aplauz publiczności. W eksperymencie wzięło udział 80
ochotników, którzy za udział w programie nie mieli dostać żadnego wynagrodzenia. Aż
81% zaaplikowało przeciwnikowi najsilniejszy szok (400 V). Tylko 16 uczestników
opuściło teleturniej przed jego zakończeniem, odmawiając dalszego "dręczenia"
domniemanych ofiar.
W pewnym momencie zmieniono zasady eksperymentu. Przy granicy 80 V prezenterka
wychodziła ze studia, zostawiając gracza sam na sam z ofiarą i publicznością. W tym
wypadku 75% uczestników przerywało grę.

https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Eksperyment_Milgrama