Path: news-archive.icm.edu.pl!pingwin.icm.edu.pl!mat.uni.torun.pl!news.man.torun.pl!n
ews.man.poznan.pl!news.man.lodz.pl!newsfeed.silweb.pl!news.onet.pl!not-for-mail
From: "Oliwia" <i...@p...onet.pl>
Newsgroups: pl.sci.psychologia
Subject: Re: IMPRINTING W PSYCHOLOGII
Date: Thu, 31 Jan 2002 10:43:11 +0100
Organization: news.onet.pl
Lines: 50
Sender: i...@p...onet.pl@213.241.65.142
Message-ID: <a3b3jv$pnu$1@news.onet.pl>
References: <a39et8$n3o$1@aquarius.webcorp.pl>
Reply-To: "Oliwia" <i...@p...onet.pl>
NNTP-Posting-Host: 213.241.65.142
X-Trace: news.onet.pl 1012470207 26366 213.241.65.142 (31 Jan 2002 09:43:27 GMT)
X-Complaints-To: a...@o...pl
NNTP-Posting-Date: 31 Jan 2002 09:43:27 GMT
X-Priority: 3
X-MSMail-Priority: Normal
X-Newsreader: Microsoft Outlook Express 6.00.2600.0000
X-MimeOLE: Produced By Microsoft MimeOLE V6.00.2600.0000
Xref: news-archive.icm.edu.pl pl.sci.psychologia:123207
Ukryj nagłówki
> Jak wyjasnic (na jakich przykladach) imprinting w psychologii?
Imprinting,(po polsku WDRUKOWANIE) postać uczenia się, które następuje
niezwykle szybko i pozostawia ślad trwały, na całe życie. Tym sposobem
zwierzęta uczą się rozpoznawać obiekt, specyficzny bodziec, który następnie
wywołuje u nich wrodzone, instynktowne reakcje.
Imprinting następuje w ściśle określonym, bardzo wczesnym okresie życia i u
bardzo licznych gatunków zwierząt jest zależny jedynie od tego, jaki obiekt
towarzyszy zwierzęciu w tym okresie. Jeśli więc np. czapla będzie w okresie
dokonywania się imprintingu reakcji seksualnych trzymana w towarzystwie
jedynie człowieka, to po wielu miesiącach, gdy dojrzeje seksualnie, będzie
kierowała swoje instynktowne reakcje płciowe na człowieka, a nie na inne
czaple, w których środowisku już od dawna przebywała. Z człowiekiem będzie
usiłowała budować gniazdo, płodzić potomstwo, a inne czaple nie będą jej
interesowały jako partnerzy seksualni. Podatność różnych gatunków zwierząt
na imprinting jest różna, zdarzają się gatunki niepodatne.
Ten rodzaj reakcji imprintingu nie został jeszcze u ludzi wystarczająco
przebadany. Nazwa imprinting bywa jednak używana w odniesieniu do człowieka
w nieco odmiennym rozumieniu: jako bardzo szybkie i bardzo trwałe uczenie
się kojarzenia określonych reakcji z określonymi bodźcami, następujące w
sytuacjach wywołujących szczególnie silne emocje, zwłaszcza pierwszorazowe.
Np. pierwszy orgazm przeżyty przez mężczyznę z rudą kobietą, albo w
szczególnych okolicznościach, może spowodować w przyszłości stałe
preferowanie kobiet rudych, bądź wspomnianych szczególnych okoliczności.
Podatność ludzi na imprinting jest bardzo różna u różnych osób.
Lorenz Konrad Zacharias (1903-1989), austriacki lekarz, zoolog i etolog.
Twórca współczesnej etologii. 1949-1951 kierownik Instytutu Etologii
Porównawczej w Altenbergu, od 1951 kierownik Max Planck Institut für
Verhaltensphysiologie w Seewiesen. Członek Royal Society w Londynie.
Zajmował się psychologią zwierząt, zwłaszcza ptaków i ryb, zdefiniował
pojęcie instynktu, zbadał zjawisko wpajania (imprintingu) u piskląt ptaków
zagniazdowników i jego wpływ na dojrzałe życie tych ptaków.
Napisał wiele prac naukowych i popularnonaukowych, m.in. Tak zwane zło.
Naturalna historia agresji (1966, wydanie polskie 1972). 1973 otrzymał
Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny (wspólnie z K. von Frischem
i N. Tinbergenem) za badania nad spontanicznym zachowaniem się zwierząt w
określonych sytuacjach.
Pozdrawiam
Oliwia
|