Data: 2002-01-31 09:43:11
Temat: Re: IMPRINTING W PSYCHOLOGII
Od: "Oliwia" <i...@p...onet.pl>
Pokaż wszystkie nagłówki
> Jak wyjasnic (na jakich przykladach) imprinting w psychologii?
Imprinting,(po polsku WDRUKOWANIE) postać uczenia się, które następuje
niezwykle szybko i pozostawia ślad trwały, na całe życie. Tym sposobem
zwierzęta uczą się rozpoznawać obiekt, specyficzny bodziec, który następnie
wywołuje u nich wrodzone, instynktowne reakcje.
Imprinting następuje w ściśle określonym, bardzo wczesnym okresie życia i u
bardzo licznych gatunków zwierząt jest zależny jedynie od tego, jaki obiekt
towarzyszy zwierzęciu w tym okresie. Jeśli więc np. czapla będzie w okresie
dokonywania się imprintingu reakcji seksualnych trzymana w towarzystwie
jedynie człowieka, to po wielu miesiącach, gdy dojrzeje seksualnie, będzie
kierowała swoje instynktowne reakcje płciowe na człowieka, a nie na inne
czaple, w których środowisku już od dawna przebywała. Z człowiekiem będzie
usiłowała budować gniazdo, płodzić potomstwo, a inne czaple nie będą jej
interesowały jako partnerzy seksualni. Podatność różnych gatunków zwierząt
na imprinting jest różna, zdarzają się gatunki niepodatne.
Ten rodzaj reakcji imprintingu nie został jeszcze u ludzi wystarczająco
przebadany. Nazwa imprinting bywa jednak używana w odniesieniu do człowieka
w nieco odmiennym rozumieniu: jako bardzo szybkie i bardzo trwałe uczenie
się kojarzenia określonych reakcji z określonymi bodźcami, następujące w
sytuacjach wywołujących szczególnie silne emocje, zwłaszcza pierwszorazowe.
Np. pierwszy orgazm przeżyty przez mężczyznę z rudą kobietą, albo w
szczególnych okolicznościach, może spowodować w przyszłości stałe
preferowanie kobiet rudych, bądź wspomnianych szczególnych okoliczności.
Podatność ludzi na imprinting jest bardzo różna u różnych osób.
Lorenz Konrad Zacharias (1903-1989), austriacki lekarz, zoolog i etolog.
Twórca współczesnej etologii. 1949-1951 kierownik Instytutu Etologii
Porównawczej w Altenbergu, od 1951 kierownik Max Planck Institut für
Verhaltensphysiologie w Seewiesen. Członek Royal Society w Londynie.
Zajmował się psychologią zwierząt, zwłaszcza ptaków i ryb, zdefiniował
pojęcie instynktu, zbadał zjawisko wpajania (imprintingu) u piskląt ptaków
zagniazdowników i jego wpływ na dojrzałe życie tych ptaków.
Napisał wiele prac naukowych i popularnonaukowych, m.in. Tak zwane zło.
Naturalna historia agresji (1966, wydanie polskie 1972). 1973 otrzymał
Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny (wspólnie z K. von Frischem
i N. Tinbergenem) za badania nad spontanicznym zachowaniem się zwierząt w
określonych sytuacjach.
Pozdrawiam
Oliwia
|