NIE CHCIEĆ WYBORU


"Człowiek dokonuje wyboru, a potem nieustannie szuka
potwierdzenia jego słuszności."
- Jadwiga Skibińska-Podbielska



Na jednej z internetowych grup dyskusyjnych podjęto
ostatnio bardzo trudny temat. Antykoncepcja, aborcja, badania
prenatalne, a wszystko to wobec litery prawa i stanowiska
Kościoła Katolickiego. Ktoś chciał wiedzieć, czy w innych
krajach dopuszczalne jest przerywanie ciąży w przypadku
stwierdzenia poważnych defektów genetycznych płodu. Trochę z
ciężkim sercem podjęłam ten watek, patrząc na problem z punktu
widzenia niewypowiedzianie trudnego konfliktu moralnego. Węzeł
gordyjski czyjegoś życia. Przeciąć go, tylko jakim kosztem?

We Francji badania prenatalne są prowadzone na coraz
większą skalę. Poddawane są im kobiety, jeśli w ich rodzinach
występowało upośledzenie spowodowane genetycznymi anomaliami,
kobiety powyżej 35 lat, jak również wszystkie przypadki, gdzie
ultrasonografia wykazała jakieś anomalie. Już po budowie kośćca
płodu można na przykład wnosić o Zespole Downa.

Właśnie przy okazji bardzo ciekawego, wstrząsającego wręcz
reportażu o trisomii 21 miałam okazję zapoznać się z profilem,
zakresem i możliwością diagnostyki drogą tych okołopłodowych i
płodowych badań. Analiza wód płodowych wykazuje anomalie płodu,
lecz jej nie precyzuje. Do precyzyjnej diagnozy konieczne jest
pobranie krwi płodu, co się bez większego ryzyka praktykuje.

Obowiązkiem lekarza jest natychmiastowe powiadomienie
rodziców o istniejącej anomalii (jest to najczęściej na
przełomie czwartego i piątego miesiąca ciąży), zobrazowanie z
punktu widzenia medycznego wszystkich możliwych konsekwencji i
zarysowanie hipotetycznej prognozy. Lekarz informuje, ostrzega,
natomiast wybór, czyli decyzję co do dalszego przebiegu ciąży
pozostawia samym rodzicom. Poleca też doraźną pomoc psychologa,
pomoc w niektórych przypadkach bardzo cenną lub wręcz
niezbędną.

Bo chodzi właśnie o ten wybór. Jest to decyzja chyba
najtrudniejsza z możliwych, decyzja o idących bardzo daleko,
nieodwracalnych konsekwencjach. Odważyć się na urodzenie
dziecka bardzo poważnie obciążonego, czy też skazać je na
śmierć? Bo to dziecko umrze, położna w rozmowie z matką
decydującą - "nie" - mówi bardzo wyraźnie wskutek czego i kiedy
nie donoszone dziecko umiera w czasie wywołanego przedwczesnego
porodu.

Bo to jest już poród, najnormalniejszy poród, ze
znieczuleniem lędźwiowym, skurczami, itp., a nie chirurgiczny,
a więc niejako mechaniczny, przyzwalający na "pasywność"
przyszłej matki zabieg przerwania ciąży. Matka rodzi martwe
dziecko! Tak zdecydowała, tak wybrała. Czy można sobie
wyobrazić koszmarniejszy wybór?!

Matka może obejrzeć urodzony płód. Robione jest zdjęcie
lub nawet kasetowe nagranie, gdyż jest podobno wiele matek,
którym, najczęściej po jakimś czasie, potrzebne jest spojrzenie
na swoje nie donoszone dziecko. Za to pogrzebem zajmuje się
szpital, bo jest pogrzeb, tyle że absolutnie anonimowy. Nie
dokonuje się, tak w reportażu zapewniano, na kalekich płodach
sekcji zwłok. Straszne to wszystko? Tak, bardzo straszne.

Widziałam przyszłe matki stające przed takim nieludzkim
wyborem. Niektóre noszonemu w sobie kalectwu mówiły "nie" i
choć argumentowały racjonalnie, z góry przeczuwały nie dające
się zracjonalizować poczucie winy, z którym przyjdzie im żyć.
Wybrały tak zwane mniejsze zło, lecz zło pozostaje złem.
Widziałam matki pełne rezygnacji i uzasadnionych obaw
przyzwalające na narodziny upośledzonego dziecka. Dobrze jednak
przeczuwały, że łatwiej o jednorazową spontaniczną manifestację
moralnej siły przy podjęciu decyzji niż późniejsze borykanie
się na co dzień przez być może długie lata z takim brzemieniem
jak cierpienie własnego dziecka. Cholernie współczułam zarówno
jednym matkom, jak i tym drugim. Pracuję z ludźmi
upośledzonymi, więc dobrze wiem, czego te matki się bały. Mnie
jednak o niebo łatwiej, mimo autentycznego zaangażowania jestem
na zewnątrz ludzkiej rodzinnej tragedii, która uderzyła
gwałtownie, niesprawiedliwie w czyjeś najgłębsze jestestwo.

Jakże często te matki płakały, skarżąc się lub nawet
buntując: po co mi to powiedziano?! Nie chcę dokonywać takiego
wyboru! Wolałabym nie wiedzieć!... Dawniej sam Stwórca
decydował kto ma żyć, a kto odejść z tego świata. Postęp nauki,
rozwój techniki medycznej dał ten okrutny oręż człowiekowi. Czy
jednak człowiek jest zdolny udźwignąć taki ciężar? Myślę, że
zdecydowanie - nie!





Magdalena Nawrocka
www.geocities.com/magdanawrocka






--
Archiwum grupy: http://niusy.onet.pl/pl.sci.psychologia