O niebezpieczeństwie historycznego postrzegania dzieła sztuki slow kilka

Liczba wypowiedzi w tym wątku: 1

1. Data: 2006-02-03 15:57:24

Temat: O niebezpieczeństwie historycznego postrzegania dzieła sztuki slow kilka
Od: "Maciej Karłowski" <s...@h...pl> szukaj wiadomości tego autora

Bartłomiej Gutowski

PRÓBA REFLEKSJI NAD ZAGROŻENIAMI INTERPRETACJI DZIEŁA SZTUKI DOKONYWANEJ
PRZEZ HISTORYKA SZTUKI UJMUJĄCEGO GO JEDYNIE W JEGO KONTEKŚCIE HISTORYCZNYM

Pytanie o kontekst historyczny, a przede wszystkim jego znaczenie przy
interpretacji dzieła sztuki, jest jednym z podstawowych, które każdy
historyk sztuki powinien sobie postawić. Pojawia się więc w rozważaniach
metodologicznych badaczy wielokrotnie. Bodaj czy nie najpełniej spór o ową
rolę historii wyraził się w dwu pracach współpracowników osławionego
Instytutu Warburga (skupiającego najwybitniejszych historyków sztuki,
istniejącego w Hamburgu, a później w Londynie w 1 poł XX w. po czym
włączonego w struktury Uniwersytetu Londyńskiego) powstałych w połowie lat
20. minionego wieku - Ernsta Cassiera Eidos und Eidolon i Erwina
Panofsky'ego O stosunku do teorii sztuki. W istocie rzeczy pozostaje on
jednak nie rozstrzygnięty po dziś dzień, bowiem za obydwiema koncepcjami
przemawiają różne racje. Jak się zdaje, dzieli je przede wszystkim osobisty
stosunek samego badacza do roli dzieła, postrzegającego go jako element
pozwalający poznać daną epokę (w skrajnej postawie doprowadza to do
traktowania historii sztuki jako nauki pomocniczej historii, w której
wartości historyczne, przy niemal całkowitym pominięciu artystycznych, są
najistotniejsze) lub też jako autonomiczne dzieło, o ponadczasowej wymowie,
wpisane w szerszy kontekst historii kultury, traktując wartość historyczną
jedynie jako otoczkę. W praktyce większość badaczy, niekiedy w sposób nie
uświadomiony, stara się połączyć oba te nurty. Pamiętać jednak warto o tym,
że istotna rola historii sztuki w poznaniu historycznym nie powinna
ograniczać naszego estetycznego spojrzenia na dzieło. W świetle powyższego
wydaje się zasadną próba, którą chciałbym w swym wystąpieniu podjąć, choćby
skrótowej refleksji nad korzyściami i zagrożeniami, płynącymi z
postrzegania dzieła sztuki w kontekście historycznym. Tendencja owa ma
zwolenników (zwłaszcza w pokoleniu młodych historyków sztuki),
interpretujących je przede wszystkim poprzez pryzmat odbioru przez
ówcześnie żyjących ludzi, z pominięciem możliwości szerszego
(ponadczasowego) postrzegania wynikającego m.in. z historycznej wiedzy o
jego losach.
wiecej na http://nauki.sciezki.pl/index.php?p=psy/21.php
pozdr.
www.sciezki.pl