Amnesiac <amnesiac_wawa@_zero_spamu_poczta.onet.pl>
news:6car2vcnfv8kan812qvp4h4k83476uilf7@4ax.com:

> On Tue, 21 Jan 2003 20:50:17 +0100, Paweł Niezbecki
> <t...@p...neostrada.pl> wrote:
[cut]
>> Odmawiam natomiast istnienia narodowości jako rzekomej cechy (systemu
>> cech) mającej łączyć miliony ludzi (przynajmniej w zachodnich
>> społeczeństwach współczesnych). Narodowości są dla mnie tylko trochę
>> mniej arbitralnymi kategoriami niż znaki zodiaku.
>
> Wydaje mi się, że trochę się pośpieszyłeś z tą odmową. Nie przesądzam
> czy narodowość konstytuuje w znaczący sposób tożsamość "człowieka
> Zachodu". Napisałem jedynie (i podtrzymuję to), że pytanie o "naturę
> narodowości" jest bardziej zasadne niż pytanie o "naturę człowieka".
> Być może narodowość nie określa charakteru człowieka, ale tym bardziej
> "nie robi" tego człowieczeństwo jako takie.

Oczywiście, że nie robi. Moja odpowiedź autorce pierwotnego postu miała ją
skonfrontować wyłącznie z moim przekonaniem o relatywnie małym znaczeniu
cechy "narodowość" w zbiorze cech konkretnych ludzi. Mówiąc "przed wszystkim
człowiekiem" miałem na myśli człowieka z krwi i kości, z konkretnymi cechami
(do których jednak MZ nie za bardzo zalicza się "polskość", "niemieckość"
itp.).

[cut]Jeśli zaś chodzi o "polskość", to
> mogę się założyć, że na 100 przypadkowych osób, którym zadasz pytanie
> o to "kim są", co najmniej 90 wśród cech określających ich tożsamość
> wymieni narodowość.

Bezmyślnie. :) To że coś, co nie jest oczywiste, wydaje się większości ludzi
oczywiste, tak że wypowiadają to bezrefleksyjnie, jeszcze nie jest
argumentem.

>> W szczególności, nie sądzisz, że widzenie kogoś przez pryzmat jego tzw.
>> narodowości może zaciemniać widzenie jego konkretnych cech osobniczych,
>
> Oczywiście, że tak! Ale: czym większe uogólnienie, tym to
> niebezpieczeństwo jest większe. Najwięcej konkretów dostrzeżemy
> badając każdego indywidualnie. Oczywiście jest to ideał nieosiągalny w
> większości przypadków. Gdy spojrzymy na kogoś jako na hip-hopowca, to
> już myślenie stereotypowe zacznie się "wdzierać", ale jeszcze czegoś
> istotnego o tej konkretnej osobie będziemy mogli się dowiedzieć. Gdy
> spojrzymy na tę samą osobę jako na Polaka/Niemca/Rosjanina, jeszcze
> bardziej oddalimy się od konkretu. Jednak dostrzeganie w nim
> "człowieka po prostu" pogrąży już nas całkowicie w oparach abstrakcji.

Zakończmy to nieporozumienie, bo wcale nie mialem tego na myśli. Nie
"człowieka po prostu", tylko konkretnego człowieka, któremu staramy się nie
przypisywać cech stereotypowo w oparciu o przynależność narodowościową.

[cut]
nie przesądzam
> czy "polskość" odgrywa istotną rolę w samorozumieniu "człowieka z
> Polski". Aczkolwiek zagadnienie jest bardzo ciekawe i - jak sądzę -
> najlepszym sposobem na jego wyjaśnienie są wnikliwe badania empiryczne
> w różnych społecznościach. Gdyby okazało się, że np. "Polacy" jednak
> różnią się od "Hiszpanów", to będzie znaczyło, że nie miałeś racji.

Badania musiałyby być dobrze zaprojektowane, ale oczywiście zgoda. Na
dzisiaj jestem przekonany, że co najmniej różnice w ramach poszczególnych
"narodów" byłyby zdecydowanie większe niż ewentualne różnice pomiędzy
"narodami".

P.