Nieszczęsny dar wolności
"Czy nie stajemy się dziś ofiarami nowego, nieznanego nam dotąd lęku -
lęku przed wolnością?" - pytał w 1992 roku ks. Józef Tischner na
łamach "Tygodnika". Dziś, w 80-lecie urodzin Filozofa i Autora "TP"
przypominamy tamten tekst.

Ks. Józef Tischner /

Czy nie stajemy się dziś ofiarami nowego, nieznanego nam dotąd lęku -
lęku przed wolnością? Jeszcze nie tak dawno potwierdzaliśmy dzielnie
naszą tożsamość w oporze przeciw gwałtowi, a dziś - odnoszę wrażenie -
nie potrafimy spojrzeć w głąb odzyskanej wolności. Czyżby to, o co tak
długo walczyliśmy, było dla nas zapowiedzią samego tylko piekła?




Gdy mówimy o niebezpieczeństwach konsumpcjonizmu, obwiniamy wolność.
Gdy wskazujemy na aborcję, obwiniamy wolność. Gdy szukamy źródeł
pornografii, podejrzewamy wolność. To wolność sprawia, że "wszędzie
panoszą się komuniści", że "są obrażane uczucia ludzi wierzących", że
niektórzy posuwają się nawet do podważania autorytetu Ojca św. Powoli,
niepostrzeżenie wina wolności staje się większa niż wina komunizmu.
Czas zamazuje wspomnienia, a wyobraźnia ekscytuje się wizją
apokalipsy. Może się mylę, ale często - bardzo często - widzę, jak
nasz lęk przed wolnością staje się większy niż lęk przed przemocą.

Rozważmy drobny epizod. Ostatnio jeden z młodych dziennikarzy wyraził
się krytycznie o intelektualistach, którzy gną się wpół wobec
autorytetu Papieża. Wypowiedź ta wywołała zgorszenie. Ton krytyki,
jaka ukazała się w prasie i jaką można było spotkać gdzie indziej, był
jednoznaczny: znów ktoś zuchwały przekroczył granice wolności; za
wiele tej wolności w Polsce!

Nie wiem, nie znam autora, który myśli skrótami, ale może ma on
trochę racji. Czyż wielu intelektualistów rzeczywiście nie gnie się
przed Ojcem św., nie mając przy tym zielonego pojęcia, co Ojciec św.
myśli i czego uczy? Czy to tak trudno spotkać kogoś, zwłaszcza w
stolicy, kto ma usta pełne "katolickiej nauki społecznej", ponieważ
jest mu ona potrzebna do kariery politycznej? Trzeba pamiętać o
jeszcze jednej okoliczności: oto rosną wśród nas młodzi ludzie, którzy
z Papieżem nie łączą żadnej przygody intelektualnej, jaką my łączymy,
żadnej przygody wiary. Oni nie czytali z ks. Karolem Wojtyłą tekstów
Maxa Schelera, nie słuchali Jego wykładów o św. Janie od Krzyża, nie
drążyli tajemnicy osoby i jej czynów. Oni wiedzą o Papieżu bardzo
mało. Znają Go z pokłonów, które biją przed Nim ich ojcowie.