Wszelkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że UE jest na drodze do
zaostrzenia polityki imigracyjnej i wizowej wobec obywateli państw
trzecich, ale także usprawnienia kontroli przemieszczania się osób
niezależnie od tego czy są czy też nie obywatelami UE. W czwartek 19
czerwca obrady Konwentu w sprawie nowej Konstytucji UE zdominowane
były przez dyskusje na temat ochrony zewnętrznych granic Unii
Europejskiej.
Problem ten spowodował powstanie znacznych rozbieżności w opiniach
wielu krajów UE. Wielka Brytania zaproponowała, by uchodźcy ubiegający
się o prawo azylu w UE byli przetrzymywani na terenie obozów
przejściowych położonych poza obszarem UE. Projektowi temu sprzeciwiły
się Niemcy i Szwecja, ale także wywołał on krytyczne reakcje Wysokiego
Komisarza do spraw Uchodźców NZ. ONZ uwaza, że UE powinna zawrzeć
umowy o readmisji z krajami, z których do UE przenika największa
liczba nielegalnych emigrantów. Gorącymi rzecznikami takiego
rozwiązania problemu nielegalnej emigracji są Włosi, którzy w dniu
dzisiejszym obejmują na pół roku prezydencję w UE. Włosi mają poważne
problemy z nielegalnymi imigrantami przenikającymi na ich terytorium z
Libii i Tunezji i naciskają na utworzenie finansowanego przez całą UE
systemu ochrony granic morskich Hiszpanii, Grecji i oczywiście Włoch.
Dodatkowo, wobec rychłej perspektywy poszerzenia granic Unii, Francja
i Niemcy chcą utworzenia w ramach UE dodatkowej Agencji UE (istnieje
już Wspólnotowa Jednostka do Spraw Granic Zewnętrznych), która by
posiadała własny budżet i nadzorowała inicjatywy poszczególnych państw
oraz koordynowała ich politykę w tym względzie.
Sądzę, że w dużym stopniu, jeśli nie w pełni dotyczyłoby to Polski,
która będzie miała dość rozległą część granicy zewnętrznej Unii. Jak w
tym kontekście można ocenić deklaracje naszego Pana Prezydenta wobec
Rosji czy Ukrainy? Sądzę, że to co obiecuje , to pobożne życzenia, a o
tym jak będzie naprawdę zadecydują władze Unii.
Na czym jednak miałoby polegać owo zaostrzenie polityki wizowej? Sam
tego nie zauważyłem, ale Szanowna Małżonka poinformowała mnie, że w
jakichś wiadomościach TV wspomniano o tym problemie, ale trochę jakby
nieśmiało.

W USA w ubiegłym (2002) roku przyjęto poprawki do wspomnianego przeze
mnie już poprzednio prawa INA, które przewidują umieszczanie w
paszportach lub dokumentach wizowych identyfikatorów biometrycznych.
Chodzi o umieszczanie w paszportach odcisków palców, skanów tęczówki
oka, lub danych identyfikacyjnych DNA, które uniemożliwią fałszowanie
dokumentów podróży i ułatwią identyfikację osobników mogących być
terrorystami lub pospolitymi kryminalistami. USA wywiera nacisk na UE,
by ich wzorem wprowadzono do dokumentów identyfikatory biometryczne w
terminie do 26 października 2004 pod groźbą wprowadzenia dla
wszystkich obywateli UE obowiązku wizowego, nawet w przypadku pobytu
ograniczonego do 90 dni.
By sprostać tym wymaganiom, a jednocześnie uszczelnić system kontroli
przemieszczania się ludzi na terenie UE i w ten sposób zapobiegać nie
tylko terroryzmowi ale również nielegalnej imigracji, UE planuje
harmonizację prawa paszportowego, co oznacza wprowadzenie jednakowych
dla wszystkich krajów UE wymagań co do informacji zawartych w
paszportach wydawanych przez administracje krajowe. Nie oznacza to
oczywiście wprowadzenia jednolitego wzoru paszportu europejskiego, a
tylko prawo to ma określać co powinien paszport zawierać. Zamierza się
wprowadzić identyfikatory biometryczne w wizach i prawach pobytu
udzielanych obywatelom krajów trzecich na pobyt lub tranzyt przez
kraje UE już od przyszłego roku. Tu jeszcze raz nasuwa się pytanie w
sprawie obietnic Pana Prezydenta Kwaśniewskiego podczas spotkania z
prezydentem Putinem a dotyczących uproszczeń wizowych np. dla Rosjan.
Czyżby nie wiedział Pan Prezydent co się święci w UE?
Ostatecznych decyzji w przedmiotowej sprawie jeszcze nie ma. W tym
miesiącu Komisja Europejska przedstawi wstępne propozycje w tej
sprawie. Dyskutowane one będą przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i
Sprawiedliwości UE we wrześniu br. Ostateczny projekt Komisji
Europejskiej w tej sprawie oczekiwany jest pod koniec roku.
Chociaż w trakcie Konwentu europejskiego wiele państw poparło ideę
zaostrzeń prawa wizowego i wprowadzenia identyfikatorów
biometrycznych, to podnoszą się głosy krytyki, że nie dano szans
wypowiedzenia się w tej sprawie obywatelom państw członkowskich UE ani
też parlamentom krajowym. Podnoszone są kwestie zgodności zamierzeń UE
z zasadą ochrony danych osobowych oraz kwestii dostępu do tych danych.
Protesty wyrażane są ze strony organizacji chroniących wolności
obywatelskie.
[Opracował na podstawie wielu materiałów źródłowych]
--
Zbig A G