Witam serdecznie,

To mój pierwszy post na tej grupie dyskusyjnej, dlatego mam nadzieję, że
nikogo nie urażę treścią, pytaniem, ani nie naruszę FAQ grupy, czy dobrego
tonu! :)

Dobra kultura wykazuje, że zanim zada się pytanie, najpierw należy
przeszukać archiwum grupy, by sprawdzić, czy ktoś wcześniej już tego samego
pytania nie zadał i nie uzyskał na nie odpowiedzi. Problem jest jednak
dwojakiej natury:

* nie mam BLADEGO pojęcia, czy i ew. pod jakim adresem jest dostępne
archiwum grupy,

* nie wiem, czego "się uchwycić", czyli jak przeszukiwać, żeby znaleźć to
czego szukam.

Dlatego czuję się rozgrzeszony i zadaję pytanie. Po tym przydługim wstępie
przechodzę do konkretów! :)

Szukam nazwy, definicji, czegokolwiek na temat zjawiska psychologicznego,
które polega na tym, że ludzie widzą to, co chcą widzieć (pod wpływem
emocji) lub w co wierzą (aspekt mitologiczny) pomimo tego, że to coś
naprawdę nie istnieje. Jeśli wyrażam się zbyt enigmatycznie, to poniżej
podaję dwa przykłady, które być może nie co rozjaśnią, o co mi chodzi.

a) aspekt mitologiczny - Potwór z Loch Ness.: Ludzie są przekonani, że to co
tam na tym jeziorze widzą to są znaki obecności potwora, bo głęboko wierzą w
jego istnienie i po prostu chcą go tam zobaczyć. Mimo, że są to fale, smugi
po przepływającym statku, widziani z dużej odległości pływacy, plastikowe
modeli i w ogóle wszystko, co na pewno potworem z Loch Ness nie jest.

b) aspekt emocjonalny - Zestrzelenie irańskiego Airbusa [tu będzie dłużej]:
W trakcie Pierwszej Wojny w Zatoce (początek lat 90. XX w.) irański
pasażerski Airbus znalazł się w rejonie działań wojennych. Został
zaklasyfikowany przez załogę amerykańskiego niszczyciela jako samolot
wojskowy i wobec braku reakcji na wezwania do podania identyfikacji oraz
zmiany kursu - zestrzelony. W toku postępowania śledczo-wyjaśniajacego
okazało się, że załoga (a w szczególności kapitan niszczyciela) do samego
momentu wystrzelenia rakiet mieli ogromne wątpliwości, czy jest to na pewno
samolot wojskowy przygotowujący się do ataku na amerykański niszczyciel, czy
może maszyna cywilna? W krytycznym momencie szalę w kierunku podjęcia
decyzji o zestrzeleniu przechylił nerwowy i pełen emocji komunikat oficera
radiolatarni, który zgłosił kapitanowi, że samolot rozpoczął gwałtowne
obniżanie wysokości i przeszedł w lot nurkowy. Bezpośrednio po tym
komunikacie, kapitan przekonany, że ma do czynienia z atakującą jego statek
wrogą maszyną, nakazał zestrzelenie. W trakcie postępowania wyjaśniającego
okazało się jednak, że zapisy z radarów niszczyciela, jednostek
sąsiadujących oraz z samych czarnych skrzynek zestrzelonego samolotu
wyraźnie wskazywały na to, że w momencie przekazania nerwowego komunikatu o
obniżaniu wysokości lotu, działo się coś dokładnie przeciwnego - maszyna
ostro nabierała wysokości, aby osiągnąć pułap przelotowy dla samolotów
cywilnych - czyli ok. 10 000 m w tym rejonie. Badania psychologiczne oficera
radaru wykazały niezbicie, że stał się on ofiarą właśnie tego mechanizmu,
czy zjawiska psychologicznego, o które pytam. Pod wpływem bardzo silnych
emocji (wszak życie jego i kilkuset kolegów - marynarzy z "zaatakowanego"
niszczyciela wisiało na włosku) widział on na ekranie radaru to, co chciał
widzieć - czyli wykres maszyny obniżającej lot i szykującej się do ataku, a
nie to co faktycznie się tam pojawiło - czyli informacja, że samolot nabiera
wysokości.

Jeśli ktoś mógłby mi pomóc podając nazwę tego zjawiska psychologicznego lub
jakiś namiar, gdzie mogę tego szukać, to byłbym ogromnie wdzięczny. Z góry
za wszelką pomoc dziękuję!

--
Trejder