ZYWE SUMIENIE


"Sumienie jest to ten cichy glosik, ktory szepce,
ze ktos patrzy."
- Julian Tuwim



Ze ktos patrzy, ze krytykuje, ocenia. Czym jest
sumienie? To wlasciwosc psychiczna, niejaka zdolnosc
pozwalajaca odpowiednio ocenic wlasne postepowanie jako
zgodne lub niezgodne z przyjetymi normami etycznymi. To
wyzsza instancja podswiadomosci z wprowadzonych droga
wychowania ogolem zasad moralnych pelniaca funkcje
autorytetu i cenzora.

Sumienie to wariant przymusu moralnego oddzialywujacego
nawet silniej niz osoby obdarzone autorytetem. Przekroczenie
zakazow powoduje przykre poczucie winy. Sa to wyrzuty
sumienia. Sumienie gryzie, dreczy, trapi, ciazy. Jest to
wewnetrzny niepokoj wynikajacy z poczucia popelnionej winy,
nagannego postepowania. Nic po zalu, gdy zlo sie dokonalo.
"Sumienie musi dzialac nie wstecz, lecz naprzod. Zawsze
naprzod. - powie Maria Dabrowska.

Sa osoby o czulym, wrazliwym sumieniu. Kieruja sie
sumieniem, respektuja obowiazek sumienia, postepuja wedlug
sumienia, zgodnie z sumieniem. I jako rekompensate maja
czyste, spokojne sumienie. Jest to nic innego jak wewnetrzny
spokoj plynacy z poczucia wlasciwego, etycznego
postepowania.

Sumienie zyje. Krzyczy, domaga sie uwagi, buntuje sie.
Mozna brac cos na swoje sumienie - przyjmowac za cos
odpowiedzialnosc moralna. Sumienie kogos ruszylo - ktos
uswiadamia sobie swoja wine, postanawia zmienic
postepowanie. Mozna obudzic sumienie - wstrzasnac czyims
sumieniem, wywolac w kims poczucie winy i skruchy za to, co
uczynil. Uspokoic sumienie - nabrac przekonania, ze zyje sie
etycznie, zgodnie z przyjetymi normami. "Sumienie rodzi sie
czasem z jego wyrzutow" (Stanislaw Jerzy Lec). Mozna wygrac
lub przegrac ze swoim sumieniem. Sumienie jest partnerem do
zmagan, do walki.

"Ilez jest bezdomnych sumien!" - zakrzyknie Jozef
Bulatowicz. A sa to ludzie bez sumienia, zli, bezwzgledni,
pozbawieni skrupulow. Uspic, zabic, zagluszyc sumienie,
stlumic w sobie poczucie winy. "Zalozmy skanseny ludzkich
sumien " zaniepokoi sie Janusz Wasylkowski. Czystych,
zdrowych sumien jest coraz mniej. Trzeba je wiec otaczac
szczegolnym staraniem i opieka.




Magdalena Nawrocka
www.geocities.com/magdanawrocka




--
Archiwum grupy: http://niusy.onet.pl/pl.sci.psychologia