Co waży 100 milionów ton, jest większe od Europy i powiększa się z każdym kolejnym
rokiem, podczas gdy cały świat odwraca wzrok?

To Wielka Pacyficzna Plama Śmieci. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się z bliska
temu porażającemu zjawisku.


Odkrycie

Rok 1997. Trans-pacyficzny wyścig jachtowy przyciąga żeglarzy z całego świata. Jednym
z nich jest Charles Moore, kapitan jachtu wyścigowego i oceanograf. Po ukończonym
wyścigu, załoga wraca do Kaliforni. Mając na pokładzie silniki diesla z zapasowym
paliwem, Moore decyduje się popłynąć na skróty, wprost przez tzw. wir
północno-pacyficzny - obszar wielkoskalowej rotacji wód północnego Pacyfiku, który
jest omijany zarówno przez rybaków (brak miejsc łowieckich) jak i żeglarzy
(niekorzystne wiatry).

Oto jak Moore opisał tę podróż :




Często mam trudności ze znalezieniem słów na opisanie ogromu Oceanu Spokojnego
ludziom, którzy nigdy nie byli na morzu. Dzień za dniem, Alguita była jedyną
jednostką w drodze pozbawionej jakichkolwiek punktów odniesienia, rozciągającą się od
horyzontu po horyzont. Jednak gdy patrzyłem z pokładu na powierzchnię, zamiast
krystalicznego oceanu uderzył mnie, tak daleko jak sięgał mój wzrok, widok plastiku.

Wydawało się to niewiarygodne, ale nie było widać czystych miejsc. Podczas całego
tygodnia, jaki zajęło nam przepłynięcie przez ten obszar, niezależnie od pory dnia w
której spoglądałem na morze, plastikowe śmieci były wszędzie: butelki, nakrętki,
opakowania, fragmenty.




Ludzkość zanieczyszczała oceany od zawsze, jednak były to zanieczyszczenia, z którymi
środowisko stosunkowo łatwo sobie radziło. Dziś jest inaczej. Plastik nie ulega
biodegradacji tak jak inne odpady. Pozostawiony w wodzie i wystawiony na działanie
promieni słonecznych, plastik rozpada się na mniejsze fragmenty, które następnie
rozpadają się na jeszcze mniejsze i jeszcze mniejsze, aż do wielkości atomowych. Po
pewnym czasie woda staje się czymś w rodzaju polimerowej zupy, gęstej od malutkich
fragmentów plastiku przypominających konfetti i jeszcze mniejszych. O ile najbardziej
rzucają się w oczy większe odpadki, to większość masy plamy stanowią właśnie
fragmenty bardzo małych, niewidocznych rozmiarów. Sama plama nie jest też widoczna na
zdjęciach satelitarnych, fragmenty są zbyt małe i znajdują się w większości pod
powierzchnią wody.


100 milionów ton

Taka liczba nie mogła oczywiście powstać w wyniku śmiecenia turystów nad brzegami
oceanu. Musiała powstać poprzez celowe, świadome i zorganizowane działanie na wielką
skalę w ciągu długiego czasu. Polska wytwarza około 12 milionów ton odpadów rocznie.
Gdyby zebrać wszystkie śmieci jakie produkuje cała Polska i rzucać je na kupę przez 8
lat, to zebrałoby się tyle ile pływa w północnym Pacyfiku.



Wielkie wiry oceaniczne

Wir północno-pacyficzny, to olbrzymi obszar pomiędzy wybrzeżami Azji i Ameryki
Północnej, w obrębie którego prądy morskie wykonują ruch wirowy. Prądy te zbierają
dryfujące śmieci z wód terytorialnych i niosą je wgłąb obszaru wiru, gdzie śmieci na
mogą krążyć przez dziesięciolecia. Ponieważ z obszaru tego swobodnie dryfujące
odpadki już się nie wydostają, jest to okrutnie wygodny sposób na dyskretne pozbycie
się gigantycznych ilości śmieci, które nigdy nie powrócą w swoje rodzime rejony.
Północny Pacyfik stał się więc gigantycznym, darmowym wysypiskiem.