Użytkownik <n...@t...pl> napisał w wiadomości
news:1182160392.460095.214970@q75g2000hsh.googlegrou
ps.com...
Często czytam: "pij dużo niegazowanej wody"

Dlaczego?
>
Może poniższy artykuł "pomoże" Tobie w problemie gazowana czy nie...
Pozdrawiam Jurek M.
>
Z GAZEM CZY BEZ

Napoje znane są od stuleci. Przypuszczalnie pierwsze napoje sprzedawane były
w XVII wieku we Włoszech. Były to mieszanki soku z cytryny, wody i cukru.
Nazywane lemonia­dami, sprzedawane były w salonach lodowych.

Pod koniec XVIII wieku szwedzki chemik Torben Bergman jako pierwszy
wyprodu­kował "syntetyczny" dwutlenek węgla, a angielski chemik Pristley
wykrył, w jaki sposób można go połączyć z wodą. Wiedzę tę wykorzystano i w
1776 roku powstała pierwsza na świecie fa­bryka napojów gazowanych, z
wydajnością linii rozlewniczej trzy butelki na godzinę. W XIX wieku,
szwedzki chemik - Jons Jacob Berzelius prowadził liczne eksperymenty, pole-
gające na wprowadzeniu do wody gazowanej ekstraktów ziołowych, soków
owocowych oraz wina. Były one podstawą do rozwoju współczesnej przemysłowej
produkcji napojów. W 1871 roku w Irlandii pojawił się pierwszy napój
sprzedawany pod konkretną nazwą - Lemon`s Su­perior Sparklieg Ginger Ale, a
w 1886 roku powstał najbardziej znany na świecie napój: Coca-Cola.
Prawdziwy rozkwit mody picia napojów gazowanych nastąpił po II wojnie
światowej, głów-
nie za sprawą armii amerykańskiej, która budowała na swych zapleczach
fabryki napojów dla żołnierzy.
Współcześnie napoje stały się artykułem codziennego użytku, spożywanym przez
cały rok i przy różnych okazjach. W 1960 roku w Europie roczne spożycie
wynosiło ok. 13 litrów na jednego mieszkańca, a już w 1970 - ok. 55 litrów.
Obecnie wynosi ponad 74 litry. Napoje ga­zowane zawierają w swoim składzie
przede wszystkim wodę, cukier lub słodziki, aromat, barwnik, no i oczywiście
dwutlenek węgla. Mogą zawierać także sok, przeciery owocowe lub warzywne, a
także jadalne części roślin.
WODA
Jest głównym składnikiem każdego napoju. Dlatego powinna być czysta -
chemicznie i mi­krobiologicznie, bezbarwna i bezwonna.
SUBSTANCJE AROMATYZUJĄCE
Składniki napoju nadające aromat nazywane są "smakami". Człowiek odróżnia
tylko cztery smaki: słodki, słony, kwaśny i gorzki. Wszystkie inne to
kombinacja zapachu i jednego lub więcej smaków bazowych, np. smak
pomarańczowy. W czasie jedzenia czy picia zapach przechodzi nie tylko przez
nos, ale także przez gardło do odpowiednich części nosa odpowiedzialnych za
odbiór bodźców zapachowych. Mózg składa smak i zapach w aromat. Dlatego w
czasie gdy mamy katar, wszystko co jemy lub pijemy ma taki sam smak.
Substancje aromatyzujące mogą być; naturalne, identyczne z naturalnymi lub
sztuczne.
Naturalne pochodzą bezpośrednio z roślin. Otrzymuje się je na drodze
destylacji lub ekstrakcji, np. aromat cytrynowy lub pomarańczowy otrzymywany
jest ze skórek owoców. Kofeina zawarta w Coca-coli też jest substancja
naturalną. Kofeinę pozyskuje się z liści, na­sion i owoców ponad 60 gatunków
roślin z całego świata.
Aromaty identyczne z naturalnymi są związkami chemicznymi wyprodukowanymi na
dro­dze syntetycznej o budowie chemicznej prawie identycznej z naturalnymi
odpowiednikami.
Syntetyczne - to różne substancje chemiczne, które wywołują efekt do
złudzenia przypomi­nający aromat naturalny, ale zwykle nie występuje w
naturze.

SUBSTANCJE BARWIĄCE
Kolor napoju jest najważniejszym elementem ściągającym wzrok kupującego.
Żywe kolory dają złudne uczucie świeżości i wraz z estetyczną etykietą
stanowią o wyborze klienta. Barw­niki dodawane są do napojów dla
podkreślenia jego "owocowego" charakteru oraz dla uatrak­cyjnienia produktu.
Jednym z najpowszechniej stosowanych barwników jest a-karoten, uży­wany w
napojach o smaku pomarańczowym. Napoje brązowe barwione są karmelem.
Otrzymuje się go poprzez delikatne podgrzanie cukru. Kiedy staje się
brązowy, jest mniej słodki i zyskuje charakterystyczny, lekko przypalony
smak. Napoje mogą być barwione natu­ralnie lub sztucznie. Najważniejszymi
barwnikami naturalnymi są; a-karoten, chlorofile, anto­cyjany. Barwniki
syntetyczne to barwiące substancje chemiczne. Najważniejszymi syntetycznymi
barwnikami są: tartrazyna i żółcień chinolinowa (żółty), żółcień
pomarań­czowa i karmin (pomarańczowy) oraz czerwień koszenilowa (czerwony).
SUBSTANCJE SŁODZĄCE
Cukier (sacharoza) jest bardzo ważnym składnikiem napojów gazowanych. Ze
względu na znaną szkodliwość nadmiaru cukru, coraz powszechniej jest ona
zastępowana innymi substancjami nadającymi napojom słodki smak - tzw.
słodzikami. Słodzik jest substytutem cukru - ma mniej węglowodanów lub nie
zawiera ich wcale. Napoje takie w swojej nazwie posiadają dodatek
"dietetyczne" lub "light". Najpopularniejsze w Polsce słodziki to: acesulfam
K (E 950) - jest 200 razy słodszy od cukru, aspartam (E 951) - 150 razy
słodszy od cukru. Jeżeli napój zawiera aspartam, to na etykiecie musi
znaleźć się uwaga dotycząca ogra­niczeń w spożywaniu takiego napoju;
sacharyna (E 954) - ok. 500 razy słodsza od cukru i cy­klaminiany (E 952) -
ok. 40 razy słodsze od cukru.
DWUTLENEK WĘGLA
Dodawany do wszystkich napojów gazowanych jest bezwonnym, bezbarwnym gazem,
dzięki któremu napój musuje. Dzięki zawartości dwutlenku węgla napój zyskuje
właściwości od­świeżające - napój wydaje się zimniejszy niż jest w
rzeczywistości, uwydatnia także swój smak i ogranicza rozwój
mikroorganizmów.
REGULATORY KWASOWOŚCI
Charakterystyczny, lekko kwaśny smak napojów pochodzi z dodawanych kwasów,
głównie kwasu cytrynowego, kwasu jabłkowego, a w napojach typu "cola" -
kwasu ortofosforowego. Głównym zadaniem kwasów jest zbilansowanie słodkiego
smaku.
ŚRODKI KONSERWUJĄCE I ANTYUTLENIACZE
Aby maksymalnie wydłużyć przydatność spożywczą napojów stosuje się dodatek
konser­wantów, najczęściej benzoesan sodu (w naturze występuje w borówkach,
dlatego przetwory z tych owoców nie wymagają stosowania konserwantów) oraz
sorbinian potasowy (naturalnie występuje w owocach jarzębiny).
Antyutleniacze chronią produkt przed szkodliwym wpływem tlenu z powietrza.
Najpopularniejszym jest kwas askorbinowy, czyli witamina C.
INNE DODATKI
W zależności od przeznaczenia mogą to być: sok owocowy, witaminy i
mikroelementy, do­datki energetyzujące, jak tauryna, wyciąg z guarany czy
kofeina.

Przejdźmy teraz z naukowej do medycznej strony omawianego zagadnienia. Czy
napoje ga­zowane są zdrowe? Co medycyna i lekarze sądzą o ich wpływie na
organizm człowieka?
Dorośli oraz dzieci uwielbiają gazowane napoje. Kolorowe puszki i butelki
przyciągają uwagę, jednak to co zawierają, niestety, nie zawsze jest zdrowe.
Człowiek potrzebuje średnio ok. 2 litrów wody dziennie. W naszym
społeczeństwie ok. 20% stanowią napoje gazowane i wielkość ta powoli rośnie.
Napoje gazowane zawierają średnio 5 łyżeczek cukru w objętości półlitrowej
butelki. Prowadzi to do chorób zębów powodowanych nadmiarem cukru. Kwasy
zawarte w napojach (także w wersji "light" - bez cukru), podobnie jak
cukier, powodują próchnicę i uszkodzenia szkliwa zębów. Badania 13-letnich
dzieci wykazały u 30% badanych ubytki w uzębieniu spowodowane piciem napojów
gazowanych zawierających kwasy. Napoje gazowane są główną przyczyną nadżerek
o osłabienia szkliwa zębów u brytyjskich nastolatków, informuje "The British
Dental Journal". "Nasze badania identyfikują napoje ga­zowane jako
największy dotąd czynnik uszkadzający szkliwo u młodzieży" - twierdzi dr
Peter Rock z Birmingham University. Wystarczy raz dziennie pić napoje
gazowane, by ryzyko uszkodzeń szkliwa znacznie wzrosło. Pięć szklanek
dziennie podnosi ryzyko 12-latka na nad­żerkę szkliwa o 252%. Nadżerki
szkliwa są spowodowane przez kwaśne substancje zawarte w napojach, w
odróżnieniu od próchnicy związanej z wysokim poziomem cukru i obecnością
bakterii.
Nie będę rozwijał tutaj tematu szkodliwości zawartego w tych napojach
nadmiaru cukru, po­wodującego ryzyko chorób cywilizacyjnych, ponieważ
wierzę, że wszyscy optymalni mają tego świadomość.
Nie tylko cukier zawarty w tego typu napojach jest szkodliwy dla zdrowia.
Kofeina, obecna w różnych stężeniach w wielu napojach, to dodatek powodujący
nadpobudliwość oraz bezsenność. Instytuty naukowe wykryły choroby powodowane
przez sztuczne dodatki: kon­serwanty, barwniki i aromaty. Badania
przeprowadzone w USA wykazały związek spożycia napojów typu "cola' z kamicą
nerek u mężczyzn. Okazało się również, że sztuczne słodziki, dodawane do
drinków dietetycznych, nie są zdrowe. Wielu producentów reklamuje swoje
na­poje jako zdrowe i naturalne, ale najczęściej pozyskuje się je poprzez
rozcieńczenie wodą koncentratu. Smak i zapach zawdzięczamy jedynie
chemicznym dodatkom. Jednym z takich słodzących dodatków jest aspartam. Jest
to związek bardzo niebezpieczny. Jest trucizna, zwłaszcza dla dzieci.
Aspartam odkryto przez przypadek w 1965 roku w trakcie badań nad le­kami na
chorobę wrzodową. Od 1980 roku dodawany jest do żywności i napojów, bowiem
nie "tuczy" i jest tani. Naukowcy i lekarze wielokrotnie protestowali o
uchylenie zgody na stoso­wanie tej substancji. Dlaczego? W skład aspartamu
wchodzą trzy związki: kwas asparagi­nowy, fenyloalanina i metanol!
Najbardziej szkodliwy jest ten ostatni, gdyż rozkłada się w or­ganizmie na
kwas mrówkowy i formaldehyd - silna neurotoksynę. Zatrucie nim grozi utratą
wzroku. Maksymalna bezpieczna dla nas dawka to 7,8 mg/dzień, a litr
słodzonego asparta­mem napoju zawiera 56 mg metanolu! Spożycie aspartamu
może wywołać następujące reak­cje: bóle i zawroty głowy, mdłości, wysypki,
bezsenność, zaburzenia wzroku, rozdrażnienie, palpitacje serca, napady
niepokoju i inne. Kolejny składnik aspartamu - fenyloalanina jest
aminokwasem. Nie może być spożywana przez osoby cierpiące na
fenyloketonurię.
Picie dużych ilości napojów gazowanych może zwiększać ryzyko raka przełyku -
wynika z badań przeprowadzonych przez indyjskich badaczy. Informację podaje
serwis internetowy "EurekAlert". Zespół ze szpitala Tata w Bombaju, w
Indiach przeanalizował dane na temat zmian w nawykach dietetycznych wśród
Amerykanów w ciągu ostatniego półwiecza. Dane zostały udostępnione przez
amerykańskie Ministerstwo Rolnictwa. W raporcie końcowym okazało się, że
zachorowalność na raka przełyku wzrosła o ponad 570% i stale rośnie. Analiza
statystyczna, że istnieje silna zależność między zapadalnością na raka
przełyku a nadmiernym spożywaniem gazowanych napojów. W ciągu 25 lat
spozycie napojów nasyconych dwutlenkiem węgla na jedną osobę na rok wzrosło
o ponad 460%. Zdaniem autorów, wnioski można uzasadnić tym, że picie
większych ilości napojów gazowanych powoduje silne i dłu­gotrwałe
zakwaszenie nabłonka przełyku. Napoje mają kwaśny odczyn, a zawarty w nich
dwutlenek węgla tworzy z wodą kwas węglowy. Sprzyja to refluksowi kwaśnej
treści żołądka do przełyku i podrażnieniom nabłonka. Według autorów,
następstwem spożycia 350 mililitrów (jedna puszka gazowanego napoju) jest
blisko godzinne silne zakwaszenie prze-
łyku. PH może spaść poniżej 4. Jak łatwo policzyć, w ciągu roku czas
ekspozycji na bar­dzo kwaśne środowisko może wydłużyć się o 365 godzin.
Wzrost spożycia napojów gazowanych obserwuje się na całym świecie. Jest to
niestety bardzo zła statystyka. Zbyt częste ich spożywanie szkodzi zdrowiu.
Zbyt dużo jest w nich cukru, kwasów, kofeiny, pomieszanych ze sztucznymi,
chemicznymi dodatkami. Należy dokonać zdrowszego wyboru. Powinniśmy pić
więcej niegazowanej wody albo soków, ale tych produkowanych domowym,
tradycyjnym sposobem. Spożywanie napojów gazowanych ma też swój wymiar
ekologiczny. Najczęściej są one konfekcjonowane w opakowaniach aluminiowych,
plastykowych lub wielowarstwowych. - kartonowych. Co roku zużywamy ich tony.
Te jednorazowe opakowania trafiają na wysypiska śmieci. Odzysk i recykling
jest wciąż, zwłaszcza w Polsce, niezadowalający. Lek. med. Maciej Garbień