Data: 2007-08-15 15:40:40
Temat: Re: dab z zoledzia, jak i ile czesu to zajmuje?
Od: "Panslavista" <p...@w...pl>
Pokaż wszystkie nagłówki
"skryba" <z...@o...pl> wrote in message news:f9v4e6$j4k$1@news.onet.pl...
>
> Użytkownik "Michal Misiurewicz" <m...@i...rr.com> napisał w
> wiadomości news:46c2f10f$0$18910$4c368faf@roadrunner.com...
> > Panslavista wrote:
> >
> > > Zajrzyj do Słownika Języka Polskiego W. Doroszewskiego wydanego
> przez PWN.
> >
> > Niestety nie mogę do niego zajrzeć. Ale wszystkie dostępne dla mnie
> > słowniki podają tylko "żołądź".
>
> Słownik poprawnej polszczyzny. PWN
> Redaktor Naczelny prof. dr Witold Doroszewski
> str. 1045
> cyt: "żołądź (nie: żołędź; nie: ten żołądź)
> lm D.żołędzi: Świnie jedzą żołędzie"
>
> żołędziowy
> Wykonane z żołędzi np. figurki żołędziowe
>
> Słownik języka polskiego tom 3 str.1092
> cyt: " żołądź ż V DCMs.~łędzi; lm M. ~łędzie, D.~łędzi
> 1. "owoc dębu......
> 2. anat. "końcowa część........
> 3. pot. "jeden z kolorów kart......
>
> identycznie w:
> Słowniku etymologicznym języka polskiego Aleksandra Bruknera str. 665,
> Słowniku ortograficznym Jodłowskiego i Taszyckiego str. 552,
> Zasadach pisowni polskiej Jodłowskiego i Taszyckiego str. 434
>
> Reasumując dopuszcza się potocznie karcianego Asa żołędnego
> jednak w polszczyźnie nie warto być dupkiem żołędnym.
>
> Pozdrawiam pogodnie
> skryba
Hasło "żołędź":
żołędź ż V (czasem także m I) gw. p. żołądź w zn. 1: Ponieważ żołędź
zrodziłą, wpuszczono za opłatą dwóch talarów od sztuki tysiące świń na
zimowlę do lasu. Wodz. Wspom. 46// SW
Hasło "żołądź":
żołądź ż V, D. żołędzi (daw. także m I, D. żołędzia) 1. "owoc dębu, jajowaty
orzeszek otoczony u nasady miseczką pokrytą łuskowatymi listkami; często
zbiorowo: owoce dębu": Żołędzie używane są głównie w przemyśle spożywczym
jako namiastka kawy, rzadziej w lecznictwie. Cyb. Upr.252. Znalazł na skraju
lasu parę rozłożystych dębów i uzbierał dwie garści żołedzi. Makowiec
Przyg.108. I w tej chwili - pac! Upadła nam pod nogi lśniąca, wspaniała
żołądź! Świerszcz. 51, 1955. Do zasiewu użyć należy żołędzi przebranej,
przebranej, odrzucić żołądź drobną i robaczywą. Sokoł. St. Las. 322.
Słyszałem, jak dojrzałe żołędzie czarnych dębów urywały się z szypułek i
szeleszcząc po liściach uderzały o ziemię. Sienk. ListyII, 55. W lasku
chodziły świnie, na żołądź wypuszczone. Staszic Dzien. II, 114.
2. anat. "zakończenie prącia męskiego pokryte napletkiem".
3>przestarz. "w kartach: jeden z kolorów, dziś oznaczony czarnym listkiem
koniczyny, trefl; karta tego koloru": lecz choć długo się uczę i próbuję
różnie, czerwieni od żołędzi jakoś nie odróżnię. Syrok. Szk. 21. Są mistrze
uczeni, co kiedy zechcą żołądź uczynią z czerwieni (...) a gdy karta zmyka,
z króla kralkę uczynią, a z tuza niżnika. Kras. Sat. 91.
# fraz. iron. Hrabia na żołędzi "człowiek wzbogacony na grze w karty":
Szuler, zwłaszcza szczęśliwy, nic sobie nie robiz najmocniejszej satyry, ale
jezeli go kto nazwie hrabią na żołędzi, zaniepokoi się. Nehr. Studia 219. Co
ziemi i piędzi nie miał przedtem, dziś Marek hrabia na żołędzi, z łaski
malowanego króla jegomości posiada sumy, weksle, fanty, majętności. Kras.
Sat.89. //L
P.S. Nie zbieram żołędzi, nie gram w karty, nie mam ziemi ani piędzi ale
hrabią jestem, ale nie ostatnim - mam synów.
To dziadek ze strony matki szewcował - nie kradł jak inni...
|