Data: 2007-08-15 15:52:20
Temat: Re: dab z zoledzia, jak i ile czesu to zajmuje?
Od: "skryba" <z...@o...pl>
Pokaż wszystkie nagłówki
Użytkownik "Panslavista" <p...@w...pl> napisał w wiadomości
news:f9v73s$8ir$1@nemesis.news.tpi.pl...
> >
> > Słownik poprawnej polszczyzny. PWN
> > Redaktor Naczelny prof. dr Witold Doroszewski
> > str. 1045
> > cyt: "żołądź (nie: żołędź; nie: ten żołądź)
> > lm D.żołędzi: Świnie jedzą żołędzie"
> >
> > żołędziowy
> > Wykonane z żołędzi np. figurki żołędziowe
> >
> > Słownik języka polskiego tom 3 str.1092
> > cyt: " żołądź ż V DCMs.~łędzi; lm M. ~łędzie, D.~łędzi
> > 1. "owoc dębu......
> > 2. anat. "końcowa część........
> > 3. pot. "jeden z kolorów kart......
> >
> > identycznie w:
> > Słowniku etymologicznym języka polskiego Aleksandra Bruknera str.
665,
> > Słowniku ortograficznym Jodłowskiego i Taszyckiego str. 552,
> > Zasadach pisowni polskiej Jodłowskiego i Taszyckiego str. 434
> >
> > Reasumując dopuszcza się potocznie karcianego Asa żołędnego
> > jednak w polszczyźnie nie warto być dupkiem żołędnym.
> >
> > Pozdrawiam pogodnie
> > skryba
>
> Hasło "żołędź":
> żołędź ż V (czasem także m I) gw. p. żołądź w zn. 1: Ponieważ żołędź
> zrodziłą, wpuszczono za opłatą dwóch talarów od sztuki tysiące świń
na
> zimowlę do lasu. Wodz. Wspom. 46// SW
>
> Hasło "żołądź":
> żołądź ż V, D. żołędzi (daw. także m I, D. żołędzia) 1. "owoc dębu,
jajowaty
> orzeszek otoczony u nasady miseczką pokrytą łuskowatymi listkami;
często
> zbiorowo: owoce dębu": Żołędzie używane są głównie w przemyśle
spożywczym
> jako namiastka kawy, rzadziej w lecznictwie. Cyb. Upr.252. Znalazł
na skraju
> lasu parę rozłożystych dębów i uzbierał dwie garści żołedzi.
Makowiec
> Przyg.108. I w tej chwili - pac! Upadła nam pod nogi lśniąca,
wspaniała
> żołądź! Świerszcz. 51, 1955. Do zasiewu użyć należy żołędzi
przebranej,
> przebranej, odrzucić żołądź drobną i robaczywą. Sokoł. St. Las. 322.
> Słyszałem, jak dojrzałe żołędzie czarnych dębów urywały się z
szypułek i
> szeleszcząc po liściach uderzały o ziemię. Sienk. ListyII, 55. W
lasku
> chodziły świnie, na żołądź wypuszczone. Staszic Dzien. II, 114.
> 2. anat. "zakończenie prącia męskiego pokryte napletkiem".
> 3>przestarz. "w kartach: jeden z kolorów, dziś oznaczony czarnym
listkiem
> koniczyny, trefl; karta tego koloru": lecz choć długo się uczę i
próbuję
> różnie, czerwieni od żołędzi jakoś nie odróżnię. Syrok. Szk. 21. Są
mistrze
> uczeni, co kiedy zechcą żołądź uczynią z czerwieni (...) a gdy karta
zmyka,
> z króla kralkę uczynią, a z tuza niżnika. Kras. Sat. 91.
> # fraz. iron. Hrabia na żołędzi "człowiek wzbogacony na grze w
karty":
> Szuler, zwłaszcza szczęśliwy, nic sobie nie robiz najmocniejszej
satyry, ale
> jezeli go kto nazwie hrabią na żołędzi, zaniepokoi się. Nehr. Studia
219. Co
> ziemi i piędzi nie miał przedtem, dziś Marek hrabia na żołędzi, z
łaski
> malowanego króla jegomości posiada sumy, weksle, fanty, majętności.
Kras.
> Sat.89. //L
>
My tu Panie o współczesnej polszczyźnie i to w odniesieniu
do fachowego nazewnictwa roślinnego a Ty o staropolszczyźnianych
tekstach nie traktujących ze śmiertelną powagą prawidłowego
nazewnictwa.
W moich stronach też mówiło się żołędzie (lm.)
w lp. ten żołędź ale nie oznacza to, że mam mieć w pogardzie
poprawność nazewniczą.
Pozdrawiam pogodnie
skryba
|