Przez prawie cały wiek dwudziesty błąkała się po parafialnych opłotkach,
teraz przywraca ją do łask także współczesna medycyna. Lekarze zapraszają
modlitwę nie tylko do swoich gabinetów, przychodni i szpitali, ale również
do laboratoriów naukowych, w których prowadzi się poważne badania i
eksperymenty. Redakcje czasopism medycznych chętnie publikują wyniki badań
nad leczniczymi skutkami modlitwy i wiary. Na pierwszych stronach wielu
ogólnokrajowych magazynów pojawiają się artykuły na temat modlitwy,
popularne programy telewizyjne nie nadążają z przedstawianiem relacji o jej
leczniczym działaniu. Nawet konserwatywny "Wall Street Journal" zamieścił
ostatnio spory artykuł na temat trwających obecnie naukowych badań nad
modlitwą.4
Większość z was prawdopodobnie powie: "Nareszcie!". Według ostatnich sondaży
75% pacjentów uważa, że ich lekarze powinni włączyć do swojej praktyki
medycznej również sferę duchową pacjenta, a 50% chciałoby, żeby ich lekarz
modlił się nie tylko za nich, ale również z nimi. My, lekarze, chyba
słuchamy tych głosów Być może zdziwi cię fakt, że większość z nas
rzeczywiście modli się za swoich pacjentów. W grudniu 1995 roku w Akademii
Medycznej Harvarda w Bostonie zorganizowano konferencję zatytułowaną
"Duchowość i uzdrawianie w medycynie". W czasie, kiedy piszę tę książkę,
blisko trzecia część uczelni medycznych w Stanach Zjednoczonych prowadzi już
kursy medycyny alternatywnej lub komplementarnej, a wiele z tych kursów
podkreśla znaczenie duchowości, między innymi modlitwy, w opiece zdrowotnej.
Pięć akademii medycznych opracowało programy poświęcone wyłącznie badaniom
związków między wiarą a zdrowiem.
Czy nie ulegamy jakimś fantazjom? Raczej nie. "Statystycznie rzecz biorąc,
Pan Bóg to dobre lekarstwo" - powiada doktor David B. Larson z Krajowego
Instytutu Badań nad Opieką Zdrowotną w Rockville wstanie Maryland, gdzie
prowadzi się badania dotyczące związków między duchowością a zdrowiem.
Larson, były starszy pracownik naukowy w Krajowym Instytucie Zdrowia
Psychicznego, powiada: ",Profesorowie akademii medycznej, w której się
kształciłem, mówili mi, że religia jest szkodliwa. Gdy przyjrzałem się
badaniom, przekonałem się, że przeciwnie - religia spełnia wielką rolę.
Uczęszczanie do kościoła lub regularna modlitwa to skuteczna profilaktyka
przeciwko chorobom, tak umysłowym, jak i fizycznym, a jeśli już zachorujemy,
łatwiej o wyzdrowienie. Jeżeli spojrzeć na wyniki badań w poszczególnych
dziedzinach, okazuje się, że skuteczność wynosi 80%. Zaszokowało mnie to.
Mnie również. W latach osiemdziesiątych, gdy po omacku wkraczałem w obszar
badań nad modlitwą, otrzymałem od kogoś w liście artykuł naukowy opisujący
badanie wpływu modlitwy na stan zdrowia dużej grupy pacjentów oddziału
kardiologicznego w nowoczesnym szpitalu. Nigdy przedtem nie przyszło mi do
głowy, że ktoś mógłby rzeczywiście badać skuteczność modlitwy, tak jak bada
się nowe leki - modląc się za połowę pacjentów i nie modląc się za drugą
połowę, stanowiącą grupę kontrolną, a potem mierząc wyniki. To doświadczenie
wskazywało bezsprzecznie na fakt, że modlitwa intencyjna ma określony skutek
terapeutyczny nawet na odległość.
Kiedy już otrząsnąłem się ze zdziwienia, zadałem sobie pytanie: skoro
modlitwa rzeczywiście działa, to czy nie powinienem zacząć modlić się za
moich pacjentów? Wtedy jeszcze byłem sceptykiem co do skuteczności modlitwy,
a pojedyncze wyrywkowe doświadczenie mnie nie przekonywało. Potrzebując
dalszych dowodów, zacząłem prowadzić własne poszukiwania i - ku mojemu
jeszcze większemu zdziwieniu -odkryłem, że w dziedzinie najogólniej pojętego
"uzdrawiania" przeprowadzono 130 odrębnych badań naukowych, z których wiele
skupiało się na modlitwie. Wyniki ponad połowy tych eksperymentów wskazują
wyraźnie na to, że modlitwa istotnie jest skuteczna. Wkrótce zacząłem
traktować te dowody jako jeden z najlepiej ukrywanych sekretów współczesnej
medycyny t i aktywnie modlić się za swoich pacjentów.
Moje badania nad modlitwą i uzdrawianiem znalazły wyraz w opublikowanej w
1993 roku książce Słowa, które uzdrawiają. Ku mojej wielkiej satysfakcji
dobry odbiór tej książki stworzył mi okazję do dyskutowania problematyki
modlitwy w bardzo zróżnicowanych środowiskach - w uczelniach medycznych i
szpitalach, w organizacjach lekarzy i pielęgniarek, w grupach świeckich i w
kościołach, w Krajowych Instytutach Zdrowia, przed prezydencką komisją do
spraw reformy służby zdrowia, przed komisją brytyjskiego Parlamentu, a nawet
w Pentagonie.
We wszystkich tych debatach wciąż powracały pewne pytania. Wiem, że dręczą
one również was, gdyż otrzymuję setki listów relacjonujących doświadczenia
modlitewne i poglądy na modlitwę. Odkryłem, że zainteresowanie moich
korespondentów i rozmówców skupia się w czterech wielkich obszarach. Oto
one: argumenty naukowe dotyczące modlitwy, kontrowersje związane z
eksperymentami nad modlitwą, istota modlitwy i sposoby modlenia się. Układ
książki odpowiada tym czterem zagadnieniom. Poszczególne części są
niezależne od siebie i można je czytać w dowolnej kolejności. Kieruj się
własnym upodobaniem.
Napisałem tę książkę w formie serdecznej rozmowy, a nie akademickiego
traktatu. Jeżeli chciałbyś głębiej wejrzeć w problemy naukowe związane z
modlitwą, możesz sięgnąć po moją książkę Słowa, które uzdrawiają, gdzie
znajdziesz opisy eksperymentów i cytaty z publikacji.
Mam nadzieję, że czytając tę książkę, oprzesz się pokusie przyjęcia
stanowiska: "albo modlitwa, albo współczesna medycyna". Jako lekarz
stosowałem farmakologię i zabiegi chirurgiczne, ponieważ wiem, że są to
metody skuteczne. Ale modlitwa również leczy. Uważam, że nie musimy
dokonywać jednoznacznych wyborów pomiędzy modlitwą a medycyną opartą na
wysokiej technologii. Jeżeli ktoś doznał zapalenia wyrostka robaczkowego, z
pewnością powinno się wyrostek usunąć, ponieważ jest to najskuteczniejsze
postępowanie, jakie ludzkość wynalazła w tym wypadku. Ale czemu obok zabiegu
chirurgicznego nie wprowadzić modlitwy? Udowodniono, że modlitewne myśli,
wysyłane czy wypowiadane z odległości, zwiększają tempo gojenia się ran
pooperacyjnych, a wiara religijna koreluje z szybszą rehabilitacją. Jeżeli
jesteśmy chorzy, powinniśmy zachowywać się zgodnie ze zdrowym rozsądkiem:
stosować to, co działa. W większości schorzeń i problemów medycznych jest
miejsce zarówno na modlitwę, jak i na zdobycze medycyny.
Chociaż nauka potwierdza dobroczynne działanie modlitwy, to nie jest w
stanie wyjaśnić, jak to się dzieje. Badania w tej dziedzinie mają swoje
ograniczenia. Nauce nie uda się więc nigdy "obnażyć" modlitwy do końca,
czego obawiają się niektórzy. Uświęcone tajemnice pozostaną tajemnicami.
Napisałem tę książkę, pozostając pod pewnym wpływem - pod wpływem skupienia
duchowego tysięcy ludzi, którzy modlili się za mnie i za moją pracę. Z
całego serca dziękuję. Czy pozwolicie mi zostać w tym kręgu światła?

dr Larry Dossey



Larry Dossey "Modlitwa to dobre lekarstwo. Jak zbierać uzdrawiające owoce
modlitwy" - Wydawnictwo Jacek Santorski & Co