cbnet wrote:

> Najbardziej przekorne są małe dzieci, a to oznacza, że wolny wybór
> oraz potrzeba kierowania się nim jest cechą immanentną człowieka
> i integralną dla jego psychiki.
>
> Znowu tworzysz quasi-naukowy bełkot. :)
> Niestety.
Problem chyba w tym, że dla Ciebie "wolna wola" w świetle tego co tu
napisałeś jest (chyba?) równoznaczna z "subiektywnym poczuciem
swobody wyboru". Bycie przeświadczonym subiektywnie o posiadaniu
swobody wyboru jest dla człowieka kluczowe. Także jak piszesz przy
okazji Korczaka ważne jest aby kształtować je od dzieciństwa i nie
ma potrzeby tego uzasadniać. Piszę zresztą o tym na końcu mojego
"wejściowego" postu w tym wątku.

Im bardziej wierzymy że sami podjęliśmy pewne decyzje, tym chętniej
akceptujemy ich konsekwencje, a czasem warto właśnie zdecydować -
wybierając cokolwiek, byle nie stan zawieszenia.

Niestety subiektywne poczucie swobody wyboru równie dobrze możemy
traktować jako taką samą iluzję i produkt naszego mózgu jak choćby
widzenie kolorów.

Dzieci - tak przekorne są jednak najlepszymi żołnierzami - patrz
Sudan bo jakimś cudem właśnie dziećmi - mimo że są przekorne
najłatwiej manipulować.

Jeśli poprosisz z kolei człowieka dorosłego - w pełni racjonalnego
aby wykonywał rytmiczne ruchy ręką i w trakcie tych ruchów, przy
pomocy silnego pola elektromagnetycznego zakłócisz działanie kory
planującej ruch (tzw. kora przedruchowa) osoba zatrzyma ruchy ręką,
lecz będzie przekonana, że podjęła samodzielnie tą decyzję. Co
więcej będzie ją racjonalizować - uzasadniać post factum -
przynajmniej tak długo póki nie skonfrontujemy jej z informacją, że
zatrzymała ruch wskutek stymulacji magnetycznej kory. Nie miała
wyboru - a jednak jest przeświadczona że go miała.

Nie trzeba zresztą tak wyrafinowanego sprzętu - jak myślisz po co na
całym świece wydaje się tyle pieniędzy na reklamę? Jakimi metodami
działa reklama i czy działa? Może nie? Czyżby chodziło tu wyłącznie
o POINFORMOWANIE ludzi by umożliwić im wolny wybór?

Nie potrafimy ogarnąć czynników kształtujących nasze decyzje - jest
ich nieskończenie wiele. Zrozumieć - naraz - możemy kilka. Rodzi to
uzasadnione podejrzenia o to czy wolna wola nie jest iluzją.

pozdrawiam
vonBraun