Maciek Sobczyk; <d9qv8d$mai$1@inews.gazeta.pl> :

> Miałem na myśli raczej informacje niewerbalne. Trudno porównywać człowieka
> ze zwierzęciem w konktekście komunikacji werbalnej, bo to umiejętność
> właściwa dla zwierząt, które wykształciły aparat mowy - czyli dla ludzi.

Akurat mowy - wydawania dźwięków - tylko brak wspólnego standardowego
układu odniesienia [czyli *zapisu* mowy, a nie samej mowy, która różni
się w zależności od osobnika] powoduje, że każde zwierzę posługuje się
niestandardowym [unikalnym] zestawem komunikatów "werbalnych". Moja
psica, a zapewne i każdy inny pies, ale w trochę innym znaczeniu i
"wymowie" szczekała od szczeku pojedyńczego, poprzez zwiększanie
częstotliwości, aż do wycia - zakładam, że z jej [psicy] szczeku dałoby
się wyróżnić conajmniej kilkanaście odrębnych stanów emocjonalnych.

> Człowiek ma świadomość znaczenia pewnych komunikatów niewerbalnych,
> pozawerbalnych (i werbalnych też) i potrafi świadomie wybierać te
> komunikaty, które posłużą do osiągnięcia określonego celu.

Moja psica też miała świadomość znaczenia komunikatów innych psów, a i
sama umiała mi komunikować, że jest w dobrym nastroju, chce jeść albo
chce, żeby ją przykryć. ;)

> Umiejętność np.
> pantomimy jest właściwa tylko ludziom. Tylko człowiek posiada na tyle
> wykształcony umysł, by do roli, jaką ma odegrać dobrać właściwe komunikaty
> niewerbalne i świadomie się nimi posłużyć. To jest różnica pomiędzy
> komunikatami psa a człowieka.

Tresowany pies też umie odegrać abstrakcyjne komunikaty. ;)

Flyer