Path: news-archive.icm.edu.pl!mat.uni.torun.pl!news.man.torun.pl!news.man.poznan.pl!n
ewsfeed.gazeta.pl!news.onet.pl!newsgate.onet.pl!niusy.onet.pl
From: b...@o...pl
Newsgroups: pl.rec.ogrody
Subject: Re: Dobra brzoza - prośba :)
Date: 5 Jan 2003 05:25:06 +0100
Organization: Onet.pl SA
Lines: 239
Message-ID: <7...@n...onet.pl>
References: <av70k4$1a2s$1@foka.acn.pl>
NNTP-Posting-Host: newsgate.test.onet.pl
Mime-Version: 1.0
Content-Type: text/plain; charset="iso-8859-2"
Content-Transfer-Encoding: 8bit
X-Trace: newsgate.onet.pl 1041740706 27403 192.168.240.245 (5 Jan 2003 04:25:06 GMT)
X-Complaints-To: a...@o...pl
NNTP-Posting-Date: 5 Jan 2003 04:25:06 GMT
Content-Disposition: inline
X-Mailer: http://niusy.onet.pl
X-Forwarded-For: 80.55.177.182, 213.180.130.13
X-User-Agent: Mozilla/4.0 (compatible; MSIE 6.0; Windows 98)
Xref: news-archive.icm.edu.pl pl.rec.ogrody:62548
Ukryj nagłówki
> kiedyś sobie pospisywałem moje luźne notatki
> i sporo się tych opisów uzbierało
> ale żem człek oporny na hatemele to frontypajdze i inne- to cuda te
> wprowadziły mnie w dużą depresję
>
> a może ktoś pomoże mi umieścić moje notatki w necie na jakiejś stronce
> do tej pory opracowałem : Alnus - Olcha. Acer - Klon. Abies - Jodła.
> Betula - Brzoza. Berberis - Berberys. Calluna - Wrzos Erica - Wrzosiec.
> Fagus - Buk. Carpinus - Grab.Corylus - Leszczyna.Cornus - Dereń.Crataegus -
> Głóg. Euonymus - Trzmielina. Fraxinus - Jesion Juniperus - Jałowiec.
> Larix - Modrzew. Ledum - Bagno. Ligustrum - Ligustr. Malus -
> Jabłoń. Prunus - Wiśnia. Pyrus - Grusza. Picea - Świerk. Pinus -
> Sosna. Rhamnus - Szakłak. Quercus - Dąb. Salix - Wierzba.
> Staphylea - Kłokoczka. Tilia - Lipa. Viburnum - Kalina. Taxus -
> Cis. Ulmus - Wiąz. Hedera - Bluszcz. Cytisus - Żarnowiec.
> Daphne-Wawrzynek. Sambucus - Bez. Populus - Topole, Osiki
>
> i inen tematy w tym troche o polskiej etnobotanice , o dawnych rzemiosłach,
> zestawienie co z czego robiono , trochę o właściwościach magicznych itp -
> słowem moim zdaiem dobry materiał na stronkę
> chce ktoś pomóc w jej utworzeniu to jestem otwarty na propozycję
>
> pozdrawiam
>
>
>
>
>
>
>
> >Użytkownik Jlanta Cembrzyńska <G...@i...sosnowiec.pl> w wiadomo?ci do
> >grup dyskusyjnych napisał:av3cus$bck$...@z...polsl.gliwice.pl...
> >> Oj pięknie nam się zrobiło, pięknie. Dzięki.
> >> Gabi
> >>
> >> Użytkownik "Piotr.Tomczak" <P...@a...waw.pl> napisał w
> wiadomo?ci
> >> news:av21ve$148$1@foka.acn.pl...
> >> > Oj trochę mnie mile zaskoczyła ta dyskusja , a że etnobotanika to moj
> >> konik
> >> > to przesyłam troche moich dywagacji na temat brzozy .... ( Piotr
> Tomczak
> >> > "Łowiec Polski 2000 " O drzewach trochę inaczej cz 4 Brzoza i inne"
> >> >
> >> > pozdrawiam
> >> > Piotrek
> >> >
> >> > Betula - Brzoza
> >> >
> >> > W Polsce występuje kilka gatunków brzóz , na przykład: Brzoza
> >brodawkowata
> >> > [Betula pendula Roth], Brzoza omszona [Betula pubescens Ehrh.], Brzoza
> >> > czarna [Betula obscura Kotula], Brzoza ojcowska [Betula oycoviensis
> >> > Besser],, Brzoza niska [Betula humilis Schrank], Brzoza karłowata
> >[Betula
> >> > nana L.].
> >> >
> >> > Drewno brzozy jest rozpierzchłonaczyniowe, beztwardzielowe o jednolitej
> >> > zwartej strukturze, białe z lekkim odcieniem żółtawym lub czerwonawym,
> >> > połyskuj?ce. Brak zasadniczej różnicy w budowie drewna brzozy
> >brodawkowej
> >> i
> >> > brzozy omszonej. Granica słojów rocznych słabo zarysowana. Drewno o
> >> ?rednim
> >> > ciężarze wła?ciwym, ?redniej kurczliwo?ci i twardo?ci oraz wysokich
> >> > wła?ciwo?ciach mechanicznych. Łatwe w obróbce, nietrwałe i na wolnym
> >> > powietrzu, nie zabezpieczone przed gniciem, w krótkim czasie psuje się.
> >> Jest
> >> > do?ć wytrwałe na ?ciskanie i bardzo wytrzymałe na rozci?ganie podłużne.
> >> >
> >> > Ze względu na swoje wła?ciwo?ci drewno brzozy było bardzo szeroko
> >> stosowane
> >> > w rzemio?le wiejskim. Wyrabiano z niego meble, które cechowała trwało?ć
> >> > (Gajek 1964) ponadto była surowcem kołodziejskim, tokarskim,
> >> > bednarskim -obręcze do beczek (Lubomirski ,1874).
> >> >
> >> > Z kory brzozowej wyrabiano dziegieć - używany między innymi przy
> >> garbowaniu
> >> > skór na sposób ruski (Muszyński, 1934), ponadto wyrabiano z niej
> różnego
> >> > rodzaju torebki, skrzynki lub używano do wyrobu podeszew do obuwia.
> >> Szubert
> >> > (1827) wspomina, że korzenia brzozowego używano do różnego rodzaju
> robót
> >> > plecionych. Kluk (1802) podaje cał? masę użytków z drewna brzozowego;
> >> > kołodzieje używali go do wyrobu dzwon i piast u kół, dyszli u wozów,
> >> dr?gów
> >> > u kolasek, płóz do sań a także do wyrobu hołobli do wozów jednokonnych.
> >> > Tkacze posługiwali się brzozowymi cewkami, przę?licami, wrzecionami do
> >> nici.
> >> > Rybacy stosowali brzozowe dr?gi (chomulce) przy zastawianiu niewodów na
> >> > ryby. Poza tym gospodarze robili z kijów brzozowych wszelkiego rodzaju
> >> > trzonki, osady kos, sierpów a korzeń brzozowy uznawano za najlepszy
> >rodzaj
> >> > młotka. Nie należy pomijać także mioteł brzozowych służ?cych do
> >wymiatania
> >> > izb.
> >> >
> >> > Fischer (1937) tak opisywał znaczenie brzozy w kulturze materialnej
> ludu
> >> > polskiego, na łamach kwartalnika etnograficznego "Lud": "Brzoza
> >posiadała
> >> > wielkie znaczenie w kulturze materialnej ludu polskiego. Najpierw w
> >> > pożywieniu ludowym. Na wiosnę spuszcza lud z brzozy słodki sok zwany
> >> > "osokoł?", który służy jako napój. Jak to zajęcie było ważne dla ludu,
> >> > ?wiadczy fakt, że Mazurzy augustowscy wczesn? wiosn? tj. czas kiedy
> >> osokoła
> >> > z drzew wychodzi nazywali wprost osokołami. Dawne polskie rękopisy
> >> > wspominaj? o osokole już w roku 1472, tak też rozumie j? Knapski w XVII
> >> > wieku gdy mówi o niej, że jest to betulae incisoe succus. W latach
> >> głodowych
> >> > jadano w Polsce mielon? korę brzóz.
> >> >
> >> > Kory brzozowej używa się w Bocheńskiem do o?wietlania izby, a także w
> >> > Lidzkiem prócz sosny używa się łuczywa i drzewa brzozowego. Spróchniałe
> >> > drzewo brzozowe zwane "czyr" lub "czer" służy do chwytania iskier przy
> >> > krzesaniu ognia.
> >> >
> >> > Na Mazowszu kilkuletnia brzózka ?cięta wraz z gałęziami i li?ćmi,
> >nazywana
> >> > "chlust" służy do wycierania sadzy w kominach, a z prętów brzozowych
> >robi
> >> > się miotły. Z brzozy wyrabia się także różne narzędzia gospodarcze,
> >plecie
> >> > płoty oraz wyrabia niektóre narzędzia rybackie.
> >> >
> >> > W Tykocińskiem kobiety farbuj? w korze brzozowej przędzę na kolor
> >zielony
> >> do
> >> > wyrobu kolorowych płócien, zowi?c to farbowanie w "brzezinie". W
> >> > Borszczowskiem służ? barcie brzozowe do barwienia pisanek.
> >> >
> >> > Z kory brzozowej wypalano też w Polsce dziegieć, o którym mamy już
> >> wzmianki
> >> > w polskich rękopisach ?redniowiecznych. Kaszubi wyrabiaj? z kory
> >brzozowej
> >> > rozmaite przedmioty, zwłaszcza tabakierki.[..]
> >> >
> >> > Brzoza odgrywa znaczn? rolę przy ?więtach dorocznych. Na niedzielę
> >palmow?
> >> > wije się niekiedy palmę z gał?zek brzozowych, którym przypisuje się moc
> >> > lecznicz? i czarodziejsk?. W Nowej Wsi pod Czarnkowem zrywaj? gał?zki
> >> > brzozowe w niedzielę palmow? i kład? do naczynia z wod?. Je?li gał?zki
> >> > rozwin? się do Wielkiej Nocy, oznacza to szczę?cie w domu. W
> >> Międzyrzeckiem
> >> > (Lubelskie), jak w ogóle w Polsce północno - wschodniej brzoza jest
> >> uważana
> >> > za drzewo dobre sprowadzaj?ce szczę?cie. Takie gał?zki brzozowe
> zwi?zane
> >w
> >> > pęki służ? młodzieży do wypędzania ?piochów z łóżek w niedzielę
> >> wielkanocn?.
> >> > Na Kaszubach odbywa się to uderzanie gał?zkami brzozowymi w
> poniedziałek
> >> > wielkanocny i nazywa się to "dingosem". Chłopcy dostaj? za to różne
> >> podarki,
> >> > jaja, a nawet trochę drobnych pieniędzy. Na polskim Pomorzu chłopcy
> >> dynguj?
> >> > tzn. smagaj? wtedy dziewczęta rózgami brzozowymi. Na Zielone |więta lud
> >> > zdobi powszechnie chaty gał?zkami brzozowymi. W Rybarku w pow.
> >> starogardzkim
> >> > przed dom, gdzie mieszka ich "wybrana", zanosz? młodzieńcy brzózkę i
> >> okopuj?
> >> > j? jako symbol swoich uczuć. W Międzyrzeckiem (Lubelskie) w wigilię
> >> > Zielonych |wi?t pastuszki wij? wieńce z brzeziny i maj? nimi łby i rogi
> >> > swego bydła. W Pińczowskiem pasterz wypędzaj?c bydło pierwszy raz na
> >paszę
> >> > uderza rózg? z brzeziny trzykrotnie każd? krowę, a gdy wróci do domu,
> >> zatyka
> >> > rózgę za stragarz w stajni, aby uchronić się przed czarownicami. w
> >> > Tarnowskiem pasterz id?cy pierwszy raz z bydłem na pasze otrzymuje do
> >> > poganiania bydła rózgę brzozow?, do której przywi?zane s? dzwonki
> >> (Hypericum
> >> > perforatum) ?więcone na Matkę Boska Zieln?. W Polsce powszechnie
> >> > przystrajaj? się domy i ko?cioły na Boże Ciało gał?zkami brzozowymi,
> >które
> >> > maja potem znaczenie profilaktyczne. W Brodnickiem gał?zki te wkłada
> się
> >> do
> >> > ogrodu w ziemię, aby ustrzec zagony przed kretem. Przechowywane za? w
> >> oborze
> >> > i stajni chroni? zwierzęta przed zaraz?. W Kieleckiem wtyka się te
> >gał?zki
> >> > szczególnie w zagony lnu i konopi w celach ochrony przed kretami. W
> >> > Jasielskiem w podobny sposób także ochrania się kapustę. W wigilię ?w.
> >> Jana
> >> > ozdabia się w Żywieckiem domy, drzwi i okna brzoz?, która w całej
> Polsce
> >> > należy do ro?lin zatykanych na ?w. Jana w strzechy, ?ciany itd. W
> >> Małopolsce
> >> > Zachodniej (Bochnia, Brzozów, Chrzanów, Nowy Targ, Wadowice) w noc
> >> sobótkow?
> >> > chłopcy biegaj? między łanami zboża z zapalonymi miotłami brzozowymi. W
> >> > Lubawskiem z dniem tym wi?że się tego rodzaju wierzenie, iż kto wówczas
> >> > dojdzie do brzozy i z odwrócon? od niej twarz? utnie gał?Ľ, uzyska w
> ten
> >> > sposób laskę czarodziejsk?. W Krakowskiem ?więci się gał?zki brzozowe
> na
> >> > Matkę Bosk? Zieln? wraz z innym zielem.
> >> > Brzoza występuje także w obrzędach rodzinnych i domowych. W Lubelskiem
> >po
> >> > postawieniu krokwi na zrębie domu, przytwierdzaj? wiechę zrobion? z
> >> gał?zek
> >> > brzozy. W Jeżycach w pow. lubelskim, gdy dziecko przynios? do chrztu,
> >> kład?
> >> > pod progiem chaty i bij? rózg? brzozow? trzykrotnie, aby nie trzeba
> było
> >> go
> >> > póĽniej bić. Przy tym mówi?: "Bedzies dobry"? - "Bede" i bij? rózg?..."
> >> >
> >> >
> >> > Gosia Osińska napisał(a) w wiadomo?ci: ...
> >> > >Witam w nowym roku i dokładam się do wszystkich noworocznych
> >> > >życzeń, które ukazały się na grupie ( tych pobożnych i tych
> >> trochę
> >> > >mniej także ).
> >> > >Moje pytanie :
> >> > >Czy wiecie co? na temat dobrej / pożytecznej brzozy?
> >> > >Niby dlaczego taka dobra, czy warto mieć j? w ogrodzie, sk?d
> >> j?
> >> > >wzi?ć?
> >> > >
> >> > >M.O. - Gosia
> >> > >
> >> > >
> >> > >
> >> >
> >> >
> >>
> >>
> >
> >
> Może do strony z winoroślą. Tyle drzew.Nie musiałyby już piąć się
po zardzewiałych drutach,plastikowych kratkach
>
--
Wysłano z serwisu OnetNiusy: http://niusy.onet.pl
|