Użytkownik Wojtek <W...@k...net.pl> w wiadomości do grup dyskusyjnych
napisał:3...@k...net.pl...
[...]
> O to mi chodzilo.Teraz juz wiem. Dotychczas myslalem ze ta choroba jest
> powodowana przez bakterie lub wirusy.Dzieki za wyjasnienie.
Choroby prionowe to choroby wywołane przez priony; są to zakaźne
encefalopatie gąbczaste, występujące zarówno u człowieka, jak i u
zwierząt. Najczęstszą postacią chorób prionowych u zwierząt jest scrapie,
natomiast u człowieka - choroba Creutzfeldta-Jakoba. Ta grupa chorób
cechuje się zwyrodnieniem gąbczastym istoty szarej mózgowia, rozplemem
astrocytów i ubytkami komórek nerwowych. Zmiany te uważano początkowo za
dowód zakażenia wirusem powolnym. Podjęto wiele prac doświadczalnych w
celu udowodnienia obecności kwasów nukleinowych - zarówno kwasu
rybonukleinowego (RNA) jak i deoksyrybonukleinowego (DNA), co świadczyłoby
o obecności czynnika zakaźnego, prace te jednak zakończyły się
niepowodzeniem. Obecnie uważa się, że cząstki zakaźne utworzone są
głównie, lub być może wyłącznie, z samoreplikującego się białka; nazwa
prion pochodzi od proteinaceous infectious particle - białkowe cząsteczki
zakaźne. Interesujący jest również pewien paradoks, w jaki sposób choroby
te mogą być jednocześnie zakaźne i dziedziczne - dziedziczą się w sposób
autosomalny (przez gen leżący na chromosomie innym, niż chromosom płciowy)
dominujący.
Pierwszą opisaną encefalopatią gąbczastą było scrapie, która w warunkach
naturalnych występuje tylko u owiec i kóz, lecz obecnie wykrywa się coraz
więcej gatunków zwierząt, mogących być naturalnymi gospodarzami tego typu
choroby. U bydła brytyjskiego doszło do epidemii bydlęcej encefalopatii
gąbczastej, zwanej powszechnie chorobą szalonych krów (BSE). Pierwsze
potwierdzone przypadki odnotowano w 1985 r. Do początku roku 1995 chorobę
rozpoznano u niemal 150000 sztuk bydła i w ponad połowie wszystkich stad w
Wielkiej Brytanii; stwierdzana jest u bydła w Irlandii, Szwajcarii,
Portugalii, a ostatnio we Francji, Niemczech, Hiszpanii, Belgii i
Holandii. Nie jest znane dokładne pochodzenie epidemii; początkowo
uważano, że przeniosła się ona na bydło z owiec, teorię tę jednak później
zarzucono.

Udowodniono przenoszenie choroby z bydła na człowieka po spożyciu tkanek
ośrodkowego układu nerwowego; występowanie prionów stwierdzono we krwi,
siatkówce oka, szpiku, jelitach; nie wiadomo czy inne narządy, takie jak
mięśnie poprzecznie prążkowane są również zakaźne. Także w produktach
pochodzących z chorych krów (np. żelatyna, substancje w szczepionkach,
kosmetykach) mogą znajdować się cząstki zakaźne.


Znanych jest kilka chorób prionowych, występujących u człowieka: kuru,
choroba Creutzfeldta-Jakoba (CJD), zespół
Gerstmanna-Strausslera-Scheinkera (rodzinny wariant choroby
Creutzfeldta-Jakoba), przenoszony od bydła tzw. nowy wariant choroby
Creutzfeldta-Jakoba (nCJD) i śmiertelna bezsenność rodzinna. We wszystkich
przypadkach, także rodzinnych, udowodniono możliwość przeniesienia
zakażenia na zwierzęta, to znaczy potencjalną możliwość zakażenia;
wszystkie te choroby są chorobami śmiertelnymi i obecnie nie są znane
skuteczne sposoby ich leczenia.
Przenoszenie choroby z człowieka na człowieka. Badano wiele mechanizmów
przenoszenia chorób prionowych. Ustalono, że konwencjonalne sposoby
wyjaławiania i dezynfekcji w przypadku zakaźnych encefalopatii gąbczastych
są nieskuteczne. Stwierdzono występowanie choroby Creutzfeldta-Jakoba u
osób otrzymujących hormony przysadki, u osób po transplantacji rogówki,
opisano przypadki zakażenia wśród neurochirurgów, dentystów i personelu
pielęgniarskiego. Dane epidemiologiczne sugerują, że kontakt z chorobą w
postaci kontaktów osobistych z osobą chorą, w domu lub jej otoczeniu, nie
zwiększa ryzyka zachorowania na chorobę Creutzfeldta-Jakoba; także nie
jest możliwe przeniesienie choroby Creutzfeldta-Jakoba z matki na płód.
Okres inkubacji w przypadkach przenoszenia choroby z człowieka na
człowieka bywa bardzo różny, w zależności od mechanizmu zakażenia. Dwa
istotne czynniki w odniesieniu do zakaźności choroby stanowią: sposób
zakażenia i dawka materiału zakaźnego. Najskuteczniejszą doświadczalną
metodą przenoszenia choroby, przy której czas inkubacji jest najkrótszy,
jest podanie dużej dawki materiału zakaźnego bezpośrednio do mózgu.
pozdr Jerzy