Chociaż wiele roślin ma nazwy krajowe, to jednak powszechnie używa się nazw
botanicznych. Dla czego tak jest ? Istnieje ku temu kilka powodów. Nie
wszystkie rośliny maja nazwy krajowe lub są one podobne do nazw innych roślin.
Kłopotliwe jest także i to, iż takie same nazwy są używane dla oznaczenia
różnych gatunków roślin w zależności od regionu w danym kraju. W Szkocji np.
nazwa "plane" (platan) odnosi się do (Acer pseudoplatanus) (sykamur), w
Anglii "London plane" do (Platanus x acerifolia), w Ameryce Płn. natomiast
miejscowy "plane" - (Platanus occidentalis) jest nazwany platanem
lub "sykamure" - tj. klonem jaworem.
Nazwy botaniczne gromadzą rośliny pokrewne poprzez grupowanie ich w oddzielne
rodzaje, np. wszystkie właściwe ostrokrzewy należą do gatunku Ilex. W nazwach
krajowych ten sam wyraz ostrokrzew (holly) jest używany dla całkowicie nie
spokrewnionych ze sobą roślin jak np. ostrokrzew morski - (sea holly)
(Erygium), prawoślaz ogrodowy (hollyhock) (Alcea syn. Althaea rosea) i
ostrokrzew letni (summer holly) (Comarostaphylis diversifolia), żaden z nich
nie jest spokrewniony z prawdziwym ostrokrzewem (holly). Także odwrotnie ta
sama roślina może mieć kilka nazw krajowych, np. w języku
angielskim "heartsase, love-in-idleness i Johny-jump-up" określa roślinę
ozdobną znaną u nas jako " bratek, bratek ogrodowy, bratek trójbarwny, fiołek,
braciszek i in.", a po łacinie określana jako (Viola tricolor). Podobne kłopoty
są z polskim krajowym nazewnictwem niektórych roślin. Dla określenia kwiatów
rośliny rabatowej (Tagetes) używa się w różnych rejonach kraju nazw takich
jak: turki, tagetesy, złociszki, śmierdziuszki itp. Jeszcze większe zamieszanie
powstaje, gdy nazwy krajowe przyjmuje się z języków obcych. To też w botanice,
jak w każdej ścisłej dyscyplinie, podstawą do uniwersalnego nazewnictwa roślin
jest łacina.

SYSTEM BINOMINALNY



Podwaliny pod nazewnictwo botaniczne położyli uczeni greccy i rzymscy. Ich
praktyczne obserwacje i opisy przyrody kontynuowano potem w klasztorach 
i na uniwersytetach europejskich, gdzie język łaciński był powszechny. Używany
dzisiaj b i n o m i n a l n y system nazewnictwa powstał jednakże 
pod wpływem sławnego, osiemnastowiecznego szwedzkiego botanika Karola Linneusza
(1707-1778). 
W swoich dziełach "Systema plantarium" i "Species plantarium" Linneusz
sklasyfikował każdą roślinę przy użyciu dwóch słów łacińskich zastępujących
formę opisową używaną powszechnie przez współczesnych mu botaników i zielarzy.
Pierwszym słowem była nazwa rodzaju (np. Ilex) "ostrokrzew", drugim
charakterystyczny dla gatunku epitet 
(np. aquifolium) kolczasty. Razem stanowią nazwę dwuimienną, dzięki której ta
szczególna roślina (gatunek) mogła być powszechnie znana jako (Ilex aquifolium)
ostrokrzew kolczasty, choć w potocznej nazwie określano ją jako ostrokrzew
angielski "English holly" lub ostrokrzew zwykły "common holly". Inne gatunki
tego rodzaju dostały inne epitety (Ilex krenata, Ilex pernyi, Ilex serrata
itp.).

ZNACZENIE NAZW ROŚLIN
Dla lepszego zrozumienia botanicznych nazw dobrze jest poznać niekiedy ich
znaczenie. I tak nazwa może być upamiętnieniem, np. Fuchsia jest ukłonem
wdzięczności dla Leonaharta Fuchsia, niemieckiego lekarza i zielarza. Może też
informować skąd roślina pochodzi np. Parrotia persica - z Persji (obecny Iran).
Roślina może upamiętniać imię zbieracza, który ją introdukował, Primula
forresti została wprowadzona do uprawy przez Georga Forresta. Nazwa może także
określać szczegół morfologiczny lub fizyczny charakter rośliny, np.
Pelargonium - nazwa wywodzi się z greckiego słowa pelargos, co znaczy bocian,
opis bierze się z podobieństwa owocostanów tej rośliny do bocianiego dzioba,
quinquefolia jest epitetem dla pnącza Parthenocissus quinquefolia, co znaczy,
że liście tej rośliny złożone są z pięciu listków składowych, od łacińskiego
quinque (pięć) i folium (liść).
Nazwy rodzajowe, tak jak wszystkie rzeczowniki w łacinie, są odpowiedniego
rodzaju, męskiego, żeńskiego lub nijakiego, a powiązane z nimi epitety, zwykle
jako przymiotnikowe, muszą być zgodne ze swym rzeczownikiem stosownie do płci
nazwy rodzajowej.

--
Wysłano z serwisu OnetNiusy: http://niusy.onet.pl