Saulo wrote:
>> Bacha wrote:
>>>> Ludzie istnieli dużo wcześniej niż prawo karne i jakoś kataklizmu
>>>> to nie wywołało.
>>>> A pierwsze prawa stanowili władcy, bardziej na użytek własny, niż
>>>> ogółu.
>>
>> Oh really? :-)
>>
>> Co Ty wiesz o tych czasach, gdy nie było prawa? Przed Hammurabim,
>> przed Izraelitami? Ach, nie nazywali tego 'prawem karnym' - no tak,
>> to niezwykle istotne ;-)

I jeszcze jedno - chcesz porównywać proste społeczności lokalne sprzed
powstania cywilizacji i pisma ze społeczeństwami współczesnymi? OK.

W społecznościach takich przede wszystkim istniała bezpośrednia kontrola
społeczna wszystkich przez wszystkich członków danej, małej społeczności
oraz tradycyjny przekaz ustny z pokolenia na pokolenie. Prawa (w formie
zakazów, nakazów i sankcji) oczywiście istniały, choć nie spisane. Były one
czymś oczywistym, częścią rzeczywistości.
Kataklizmu z powodu braku spisanych praw regulujących życie społeczności
oczywiście nie było, bo wszystko działo się w i tak o wiele bardziej
sztywnych, niezmiennych ramach niż obecnie.
Ale tak niezmiennych ram nie dałoby się już obecnie przywrócić po
hipotetycznym zniesieniu prawa karnego, choćby ze względu na faktyczny
pluralizm światopoglądowy czy wielkie rozmiary społeczeństw.

I jeszcze jedna sprawa: co innego stan sprzed wprowadzenia prawa, a co
innego - po jego zniesieniu. Strzałka czasu jest ważna.

Jeśli zaś chcesz się cofnąć do czasów prehistorycznych, sprzed powstania
kultury, to polecam studiowanie życia najbliższych krewnych człowieka, ale
to jest poza zakresem tej rozmowy.

Saulo