"Wojtek Zak"
> > - to, ze żyjemy w kulturze post-chrześcijańskiej, co oznacza, że
> > zrezygnowaliśmy wybiórczo z wielu rytuałów, a często nawet z religii,
> > pozostając przygłównych założeniach moralno-etycznych;
>
> Kto żyje w "post-", ten żyje. Mów, proszę, za siebie. Ja uważam, że żyję w
> kulturze euro-chrześcijańskiej.
>
Masz rację pod tym względem, że żyjemy w jednej kulturze, obejmującej nas
obydwu i to jeszcze nie jest całkiem "post-", bo za dużo w niej wierzących i
to jeszcze praktykujących. Choć to "post-" całkiem nieźle określa to, co
tysiąc lat temu było chrześcijaństwa centrum i ostoją - kraje dawnej
monarchii karolińskiej.

> > - to, że jestesmy po prostu ludźmi i zawsze, bez względu na religię
> > przejawimy całą gamę ludzkich zachowań (co najwyżej czym innym je
> > uzasadniając);

Temu po zastanowieniu dałbym mniejszą rolę. Mimo wszystko takimi samymi
ludźmi są obecni Mongołowie buddyści i muzułmanie - ludek gościnny i
życzliwy, oraz Mongołowie Czyngis Chana - zgroza. Religia ogromnie
determinuje kulture, oczym świadczą przemiany w obyczajowości kolejnych
ludów, które przyjmowały chrześcijaństwo, islam lub buddyzm. Więc zgodzę się
z tym, co poniżej:

> Albo to, że wszystkie trzy religie (jeszcze islam) są tzw. ludami Księgi,
i
> wszystkie trzy mówią np. o wsparciu ubogich, ale po swojemu. I robią to od
> ponad tysiąca lat - jako trzy równolegle istniejące religie, bo oczywiście
> pierwsza z nich pojawiła się dawniej.
>
> > - to, że religia nie jest tak silnie działającym wyznacznikiem
kulturowym,
> > jak jeszcze paręset lat temu, kiedy mocno definiowała wzorce zachowania.
>
> Albo odwrotnie, że religie działają jeszcze tak silnie (mimo wszystko), bo
> miały wpływ na ludzi przez ponad tysiąc lat).

I tak i tak, nie da się zaprzeczyć. Jedno z drugim się splata. Ideologie,
które usiłowały odejść całkiem od religii, przynajmniej w Europie
skompromitowały się. Nawet kapitalizm musiał zaakcepowac prawa człowieka,
które przecież wprowadziło chrześcijaństwo - do tego stopnia, trudno obecnie
odróżnić chadeków, liberałów, konserwatystów i socjaldemokratów.

Pozdrowienia
Mefisto