Pani Ewa napisała:

>> Nie znam dokładnie i szczegółowo procedur rejestracji regionalnej
>> żywności, ale to nikt inny, tylko ktoś od nas zadecydował, by nazwę
>> "oscypek" zarezerwować dla XIX-wiecznego eksponatu muzealnego. To,
>> że nasze Tatry, najwyższe w Karpatach, może najbardziej są "owcze",
>> to jeszcze nie powód do tego. Ta rejestracja miała przecież służyć
>> celom komercyjnym, dać przywilej ludowi powiatu tarzańskiego (tak
>> chyba wyznaczono region oscypkowy). Wygląda to tak, jakby ktoś chciał
>> udowodnić, że wśród odpowiedzialnych ze pomysł jest sto procent baranów.
>
> Nie mam pojęcia, kto o to zabiegał, ani komu to miało komercyjnie
> służyć. Z drugiej strony wcale mnie to nie dziwi, gdyż tendencję do
> uznawania jedyności i prawdziwości przyrządzania bigosu, pyz, sernika,
> chleba itd. można obserwować nawet tutaj, więc możemy się domyślać,
> jakie osobowości do takiej sytuacji doprowadzają.

Plan rejestracji był jeszcze w czasach przedunijnych. Na zasadzie: nie
niech-no tylko wejdziemy, a zaraz pokażemy, czyj jest oscypek (może
nawet weźmiemy odwet za Janosika). Wątpię, by ktoś wyobrażał sobie po
co w ogóle jest rejestracja, całą rzecz potraktowano raczej w kategoriach
konkursu piekności i walki o to, czyje moje jest mojsze.

Sprzyjało nam to, że "wypada", aby każdy kraj miał trochę takich
regionalnych smakołyków. A u nas, jako się rzekło, mało mamy dań
charakterystycznych. Może sękacz by sie nadał -- ciasto to smakowite
i mocno różniące się od reszty. Łatwiej do niego innostranców przekonać,
niż do bigosu. Ale on tak polski, jak i litewski, litewski może nawet
bardziej. Aleśmy do Unii poszli osobno, a nie jako Rzplita Obojga
Narodów, więc nie bylo innego wyjścia. Sękaczowi trzeba było odpuścić.
Może to i lepiej, bo nie trzeba robić cyrków i wymyślać nowych nazw,
gdy kto chce upieczonego sękacza sprzedawać.

> Pamiętam jednakże jeszcze z czasów mocno przedunijnych, że sprzedawcy
> oscypków zawsze mocno podkreślali _prawdziwość_ swoich oscypków,
> argumentując tym, że zrobione są z mleka owczego. To byli ci na
> Krupówkach, ale też bacowie stacjonujący i sprzedający sery bezpośrednio
> w swoich bacówkach (osobiście u takiego kiedyś kupiłam - i oscypek
> rzeczywiście był twardy niemal jak kamień i inny od tych z Krupówek).

Tak, ten mit zrodził się dawno temu. Oscypek, to mus być z owiec.
A tran z wieloryba. Owiecki na hali takie pikne, więc im się trafiła
robota w marketingu.

> Wygląda na to, że ktoś postarawszy się o usankcjonowanie tego stanu
> rzeczy wylał przysłowiowe dziecko z kąpielą.

Tak, a słowo "oscypek" stało się zabytkiem językowym. Tak samo regulacje
żywnościowe wywróciły do góry nogami sens słowa "nektar". Słownik języka
polskiego opisuje je tak:

nektar
1. "gęsty napój z przecieru owocowego"
2. "słodki sok wydzielany przez kwiaty"
3. mit. gr. "napój bogów dający im nieśmiertelność"
4. "o bardzo smacznym napoju"

Kulinarnych obszarów dotyczą znaczenia 1 i 4. One sugerują, że jest to coś
lepszego, smaczniejszego, jeszcze bardziej owocowego, niż sok wyciśnięty
z owoców. Takie też nektary kiedyś sprzedawano w butelkach. Tymczasem
teraz stało się tak, że "nektarem" nazywa się niepełnowartościowy
rozwodniony sok z owoców -- bo "sokiem" nazywać go nie wolno, gdyż podobno
to może zmylić osobę pijącą.

--
Jarek