Agata Solon <a...@p...onet.pl> wrote:

> Otoz moje mile ta czarna polewka na odstraszenie absztyfikanta to w zadnym
> wypadku czernina.

A co w takim razie ze staropolskim powiedzeniem "Dostal odprawe --
czernine na potrawe"?

To bardzo ciekawe o piszesz, ale mam watpilwosci czy masz racje. Czy
moglabys to lepiej uzasadnic -- podac jakies zrodla etc.?

Nie mazadnych watpiwosci, ze czernina lub czarna polewka nazywano u nas
zawsze zupe z krwi. Podobnie zreszta w innyc krajach no. w Szwecji jes
"swartsoppa". Nazwy te zwiazane sa z faktem czerniania krwi w trakcie
gotowania, stad wiel potrawe z krwi ma w swej nazwie "czarny" jak np.
francuski "boudin noir" czy nagielski "black pudding".

> Ta, uznawana za danie wykwintne, godne najwybredniejszych
> podniebien, byla podawana gosciom darzonym specjalnymi wzgledami. Jezeli
> chciano dac komus do zrozumienia, ze nie jest mile widziany, podawano zupe
> uznawana za pospolita, plebejska. Zrobienie w ten sposob afrontu mialo byc
> odczytane wlasnie jako "splawienie". Czy mozna bylo zrobic to podajac cos
> szlachetnego, rarytas? Nie! Ta legendarna czarna polewka to zupa z ciemnej
> soczewicy,

Niewykluczone w koncu,ze czarna polewka nazywano tez zupe z czarnej
soczewicy. Jednak w to watpie. Poniewaz z cala pewnoscia zupe z krwi
nazywano zarowno czernina jak i czarna polewka i z cala pewnoscia
czernine podawano jako oznake rekuzy. Gdyby bylo tak jak piszesz
mielibysmy dwie zupelnie rozne zupy o takich samych nazwach i takich
samych konotacjach obyczajowych.

> bedaca symbolem czegos tak byle jakiego, ze gosc dostawszy ja w
> talerz mial pomyslec "tu dla mnie wysilac sie na goscinnosc nie beda".

Mysle, ze chodzi tu po prostu o symbolike zwiazana z kolorem czarnym,
czyli smutnym.

> Dawniej soczewica byla uznawana za pokarm biedoty,

Watpie, zeby uchodzila za taki w Polsce. Soczewica pochodzi z cieplych
krajow i uprawiana jest i byla w krajach o lagodniejszym od naszego
klimacie.

> (ta przyslowiowa "miska
> soczewicy"

"Miska soczewicy" nie jest "przyslowiowa" lecz biblijna. Historia
dziedzictwa Ezawa pochodzi z innego kraju i innych czasów.

Wladyslaw